تاثیرکاندیشنینگ کنسانتره و نوع غله جیره بر عملکرد، قابلیت هضم موادمغذی، پارامترهای شکمبه ای و خونی بره های پرواری

Abstract

سابقه و هدف: جو همیشه دانه‌ای رایج در تغذیه پرواربندی گوسفند، به عنوان تنها منبع نشاسته مورد استفاده قرار می گیرد، اما با توجه به سریع التخمیر بودن جو در شکمبه که ممکن است منجر به افزایش مشکلات گوارشی مانند اسیدوز شکمبه ای شود و در نتیجه افت عملکرد دام، را در پی خواهد داشت. دانه جو توسط یک پوسته فیبری احاطه شده است که قابلیت هضم پایینی دارد. برخلاف دانه ذرت که به خوبی تحت تأثیر عمل جویدن خرد می‌شود، دانه جو نسبت به این عمل مقاوم بوده و اگر دانه کامل آن در تغذیه دام‌ها استفاده شود، مقدار قابل توجهی از آن از طریق مدفوع دفع خواهد شد. ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻓﺰودن ﺑﺨﺎر ﺑﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﺧﻮراک ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎﻧﺪﯾﺸﻨﯿﻨﮓ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﯾﺶ رﻃﻮﺑﺖ و دﻣﺎی ﻣﺶ، ﻣﺨﻠﻮط ﺧﻮراک در ﻣﻌﺮض ﺑﺨﺎر اﺷﺒﺎع ﻗﺮار می‌گیرند ﺑﻪ ﻃﻮرﯾﮑﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻮﺟﺐ ژﻻﺗﯿﻨﺎﺳﯿﻮن ﻧﺸﺎﺳﺘﻪ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎﻧﺪ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﻮراک ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. اهداف تحقیق ‌شامل تعیین تاثیر کاندیشنینگ کنسانتره جیر‌ه‌ و تاثیر نوع غله مورد استفاده در کنسانتره و اثر متقابل کاندیشنیگ و نوع غله بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی و پارامترهای شکمبه‌ای و خونی بره‌های پرواری بود.مواد و روش‌ها: به منظور بررسی تاثیرکاندیشنینگ کنسانتره و نوع غله جیره بر عملکرد، قابلیت هضم موادمغذی، پارامترهای شکمبه‌ای و خونی بر روی تعداد20 راس بره نر نژاد دالاق با میانگین وزن زنده 50/0±31 کیلوگرم و سن 4-5 ماه در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل2×2 با دو روش فرآوری (با و بدون کاندیشنیگ) و دو نوع غله (جو و ذرت) انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1- کنسانتره بدون کاندیشنیگ و غله جو، 2- کنسانتره با کاندیشنیگ و غله جو، 3- کنسانتره بدون کاندیشنیگ و غله ذرت، 4- کنسانتره با کاندیشنیگ و غله ذرت می باشد. به هر تیمار 5 تکرار اختصاص داده شد و در کل، 20 راس بره به مدت 98 روز مورد آزمایش قرار گرفتند. طول آزمایش شامل 14روز دوره عادت پذیری و 84 روز دوره آزمایشی بود.یافته‌ها: بین تیمارها در نوع فرآوری برای عملکرد (رشد، افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک، ضریب تبدیل خوراک) اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (05/0P>). وزن بره‌های دریافت کننده کنسانتره حاوی دانه ذرت در روز 56 بیشتر از بره‌های دریافت کننده کنسانتره حاوی دانه جو بوده است (05/0>P). تیمار کنسانتره حاوی دانه ذرت در رشد ماه اول و همچنین در افزایش وزن ماه اول و ضریب تبدیل خوراک ماه اول عملکرد بهتری نسبت به تیمار کنسانتره حاوی دانه جو داشت (05/0>P). همچنین در مصرف خوراک در ماه دوم تیمار کنسانتره حاوی دانه ذرت مصرف بیشتری نسبت به کنسانتره حاوی دانه جو داشت (05/0>P). در قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و پروتئین در بین تیمار‌ها اختلاف مشاهده نشد. در قابلیت هضم عصاره اتری کنسانتره حاوی دانه جو عملکرد بهتری نسبت به کنسانتره حاوی دانه ذرت داشت (05/0>P). بین تیمارها در غلظت نیتروژن آمونیاکی و PH اختلافی مشاهده نشد (05/0P>). بین تیمارها در فراسنجه‌های خونی اختلاف مشاهده نشد (05/0P>). در مقدار نیتروژن اوره‌ای خون تیمار کنسانتره بدون کاندیشنینگ عدد بیشتری نسبت به تیمار با کاندیشنینگ داشت (05/0>P).نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده از این آزمایش نشان می‌دهد که فرآوری کنسانتره به‌صورت کاندیشنینگ کردن از لحاظ عددی باعث بهبود عملکرد در دام در افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه‌های شکمبه‌ای و خونی می‌شود. استفاده از غله جو یا ذرت در پروار بندی بره تفاوت معنی‌داری با هم نداشته است. و استفاده از کنسانتره با کاندیشنینگ دانه ذرت از لحاظ عددی عملکرد بهتری را در رشد، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجه‌های شکمبه‌ای و خونی را نسبت به کنسانتره با کاندیشنینگ دانه جو داشته است.

Keywords

• کاندیشنینگ
• نوع غله
• بره پرواری
• قابلیت هضم مواد مغذی