Хабаршы. Психология және социология сериясы (Nov 2015)

Социальные основания формирования гендерной идентичности. Гендерлік ұқсастықтың қалыптасуының әлеуметтік негіздері.

  • B. N. Kylyshbaeva,
  • S. M. Duisenova

Journal volume & issue
Vol. 55, no. 4

Abstract

Read online

В статье представлен общий анализ изучения гендерной идентич­ности, показан характер современной проблематики. Перестраивает­ся сложившаяся система коммуникаций, посредством которой со­циальное пространство человеческого бытия трансформируется в ментальное пространство человека, сообразное с его уникальным представлением о себе, своем поле в совокупности определяющими то, что принято называть гендерной идентичностью. Изменения со­циальных, экономических, политических и культурных условий раз­вития казахстанского общества обусловили и изменение подходов к анализу конструирования гендерной идентичности, что предпола­гает исследование социальных форм и схем деятельности индиви­ дов, выраженных на уровне индивидуальных практик пола. Қазіргі заманғы Қазақстанда гендерлік тәртіп жаңа тенден­ циялармен сипатталады: гендерлік және әлеуметтік нормалардың либералдануы және күш алып келе жатқан дәстүрлілікке қайта оралу идеологиясы. Ұлттық идея гендерлік рөлдердің қызметтерін қалып­ тастырады және алмастырады. Гендерлік ұқсастық – бұл маскулиндік және феминдіктң категориялау арқылы нақты бір жыныс өкіліне жа­ татындығын түсіну сезімі, сәйкес мінез­құлық формаларын меңгеруі және жеке тұлғалық сипаттарының қалыптастыруы. Өзіндік ұқсас­тық гендерлік ұқсастықтың іргетасы бола отырып, жекеленген және мәдени сызылған. Бұл әлеуметтік мінез­құлықтан және өзара әрекет­ тен, тұлғаралық қатынастар жүйесінен, өзіндік гендерлік күйзелістен көрініс табады. Гендерлік ұқсастық «маскулиндік» және «феминдік» категориялары арқылы ашылады. Ерлердің гендерлік ұқсастығы суб­ъектіге бағытталған: еркек әйелді объект ретінде қабылдайды және тек белсенді субъект сипатында ғана маңызды болады.

Keywords