Sufiyye (Dec 2023)
Necîb Mahfûz’un Sufi Kişiliği ve “Leyâlî Elf Leyle” Adlı Romanındaki Tasavvufi Yansımalar
Abstract
Tasavvuf, insanın ahlakını güzelleştiren ve hakikati anlama amacında kişiye rehber olan bir düşünce sistemidir. İnsanın Allah ve yaşam arasındaki ilişkisine farklı bir boyut ve derinlik kazandıran tasavvufi düşüncenin en belirgin özelliği insanı, manevi açıdan olgunlaştırma gayesidir. Tasavvuf, kalbin saflaşmasını, gerçek sevginin ise sadece Allah’a verilmesini ve ruhun arındırılmasını temel alan bir anlayıştır. İnsanın hakikate ulaşma yolunda gösterdiği değişimlere ve gelişimlere odaklanan tasavvufi yaklaşım edebiyatta işlenen ana temalardan biri olmuştur. Necîb Mahfûz, edebiyat alanında tasavvufa duyduğu yakınlığıyla tanınmaktadır, birçok eserinde tasavvufi temaları ustaca kullanır. Eserlerine tasavvuf ögeleri yerleştiren Mahfûz, hikâye ilerledikçe tasavvufi figürleri derin anlamlarla konuşturarak romanlarına felsefi bir boyut ekler. Yazar, diyaloglar arasına serpiştirdiği tasavvufun gizemli ve sembolik dilini kullanarak çeşitli dini mesajları da iletmektedir. Bu çalışmada modern Arap edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Necîb Mahfûz’un tasavvufi görüşleri ve sufi kişiliği üzerinde durulmuş, Binbir Gece Masallarından esinlenerek yazdığı Leyâlî Elf Leyle adlı romanındaki sufi imgeler ele alınmıştır. Ayrıca Mahfûz’un tasavvufi düşünceleri ve sufiliği anlama şekli aktarılmaya çalışılmıştır. Romandaki tasavvufi karakterler aracılığıyla gerçekleştirdiği anlatımlarından yola çıkılarak Mahfûz’un tasavvuf yorumu ve eserdeki derin mistik imgeleri incelenmiştir.
Keywords
