Sulanan ve Sulanmayan Koşullarda Yetiştirilen Nohut (Cicer arietinum L.)’un Gelişme Seyrinin Belirlenmesi

Abstract

Nohut üretimi, diğer bitkilerde de olduğu gibi kuraklık, tuzluluk, sıcaklık, çevre kirliliği ve besin maddelerinin noksanlığı ya da fazlalığı gibi çevresel stres faktörlerinden büyük ölçüde etkilenmektedir. Çalışmada; sulanan ve sulanmayan koşullarda yetiştirilen nohudun, farklı gelişme dönemlerinde bazı fizyolojik karakterlerinin ve azot alımının belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Ana parsellere yetiştirme koşulları (sulanan ve sulanmayan) ve alt parsellere ise gelişme dönemleri (çiçeklenme öncesi, çiçeklenme, bakla doldurma ve hasat) yerleştirilmiştir. Çalışmada toprak üstü kütle, toprak altı kütle, ağırlık olarak kök/gövde oranı (%), uzunluk olarak kök/gövde oranı (%), yaprak alan indeksi, toprak üstü kuru madde ağırlığı, nispi büyüme oransal miktarı, net asimilasyon oranı, azot içeriği ve azot alımı özellikleri incelenmiştir. Araştırmada, nohudun generatif dönemine gelindiğinde, sıcaklığın yüksek olmasına karşın yeterince yağış alınamaması, bitkide kuraklık stresinin yaşanmasına ve buna bağlı olarak da toprak üstü kütlesinin düşmesine neden olmuştur. Buna rağmen kurak şartlarda kök gelişmesinin daha kuvvetli olduğu belirlenmiştir. Sonuçta; sulama olanağı varsa nohudun generatif dönemine yakın bir zamanda sulama yapılması bitki gelişimini olumlu etkileyecek ve bu da verim artışını sağlayabilecektir.

Keywords

• chickpea; irrigation; physiological characters; nitrogen uptake
• nohut
• sulama
• fizyolojik karakterler
• azot alımı