علوم، فناوری و کاربردهای فضایی (Aug 2024)
تبیین مدل کیفی پایه برای تاب آوری فضائی در معماری فضاهای کاری با محدودیت بالا (اتاق تمیز صنعتی)با رویکرد انسان محور
Abstract
مطالعات پیشین، ارتباط بین آسایش، سلامت و بهره وری را در فضاهای کار معمولی اثبات کرده اند. در فضاهای کاری خاص، مانند اتاق تمیز صنعتی، قابلیت تحمل برای کارکنان سخت تر می شود، زیرا استاندارد های سختگیرانه باعث محدود شدن دسترسی، تردد و محدودیت های شدید تعاملاتی و بصری، می شوند. هدف این پژوهش، یافتن راهی برای جبران این قبیل، کاستی ها در فضاهای یاد شده است. پژوهش حاضر از منظر هدف، اکتشافی و به لحاظ استفاده، کاربردی است و از نظر فنون گردآوری داده ها، کیفی. ابتدا مطالعات اسنادی در حوزه مفاهیم محوری، کیفیت فضا، ابعاد تاب آوری و مبانی نظری موضوع انجام شد، تا مولفه های موثر بر فضا و اهداف کیفی آن استخراج گردد. سپس، جهت گردآوری داده های میدانی، مصاحبه های عمیق با خبرگان حوزه های مربوطه، روش گروه متمرکز به کار گرفته شد. بر این اساس، آسایش بصری و آسایش صوتی، به ترتیب بالاترین تاثیر را در سازگاری محیطی جهت تامین مطلوبیت فضایی دارند؛ سازگاری ارگونومی و سازگاری حسی – عاطفی، در این خصوص با تاثیر متوسط و در اولویت پایین تر، ارزیابی شدند. نتیجه این که تامین آسایش بصری و صوتی، در شکل دهی به مدل کیفی مطلوبیت فضا های خاص مانند اتاق تمیز صنعتی پیشتاز هستند. نتایج حاصل از پژوهش به شکل یک الگوی جامع تحت عنوان " مدل یکپارچه انسان محور در تعامل بین تاب آوری فضای معماری و عوامل مطلوبیت فضا " شکل گرفت. با توجه به یافته های میدانی و گزاره های محتوایی استخراج شده، آسایش بصری دارای بیشترین میزان تاثیر گذاری بر میزان تاب آوری فضایی می باشد. نتایج پژوهش، در مقایسه با تحقیقات پیشین، نشان می دهد که در واقع، عامل "کامیابی" شدیداً متأثر از عامل "آسایش بصری" است. پژوهش، در نهایت، یک مدل چندوجهی برای تاب آوری فضایی در معماری فضاهای کاری با محدودیت بالا را پیشنهاد می کند.
Keywords
