Provera metrijskih karakteristika upitnika stilova donošenja kupovnih odluka primenjenog u uslovima sa i bez vezanosti za proizvod

Abstract

Osnovni cilj ovog rada je provera faktorske strukture upitnika kupovnih stilova CDMS, kao i testiranje njegove pouzdanosti prilikom primene u uslovima sa i bez vezanosti za proizvod. Teorijsku pozadinu rada čine novije modifikacije istraživanja stilova donošenja kupovnih odluka u okviru pristupa karakteristika kupaca, koji podrazumeva postojanje trajnih crta koje se odnose na donošenje odluka prilikom kupovine. Upitnik CDMS je ovom prilikom prvi put primenjen u Srbiji, u cilju kros-kulturalne validacije. Primenjene su dve verzije instrumenta na dva odvojena uzorka mlade visokoobrazovane populacije - upitnik generalnih kupovnih stilova (N=200) i upitnik vezan za određeni proizvod (N=230). Prethodno je odabran proizvod za koji ispitanici vezuju visoku involviranost, odnosno značaj (u pitanju su bile patike), tako da se sadržaj drugog upitnika odnosio na ovaj proizvod. Studija je dala delimičnu potvrdu salijentnosti faktorske strukture upitnika. Kako u slučaju generalne primene, tako i kod vezanosti za proizvod ekstrahovano je istih pet komponenata: Lojalnost brendu/prodavnici, Perfekcionizam, Svest o brendu, Impulsivnost i Svest o vezi cena-vrednost. Nakon eliminacije određenog broja stavki iz upitnika, kreirana su dva upitnika: upitnik generalnih stilova donošenja kupovnih odluka sastavljen od 14 stavki i upitnik vezan za patike od 15 stavki. Oba upitnika se sastoje od pet subskala koje reprezentuju ekstrahovane faktore. Zabeležena je niska pouzdanost subskala u oba upitnika, što se delimično može objasniti malim brojem stavki u upitnicima. Osnovne preporuke za dalja istraživanja odnose se na: dodavanje više stavki za postojeće subskale, uključivanje novih faktora u upitnik i primenu upitnika na drugim uzorcima.

Keywords

• stilovi donošenja kupovnih odluka
• upitnik kupovnih stilova
• psihometrijske karakteristike