International Journal of Language and Translation Studies (Jun 2021)
PAUL CELAN’IN “KURT BAKLASI”
Abstract
Bu çalışmada savaş sonrası Avusturya yazınının dünya çapında tanınmış şairlerinden biri olan Paul A. Celan’ın, “Wolfsbohne” adlı şiiri Türkçeye çevrilmiştir. Geçen yıl doğumunun 100. yılına girdiğimiz Paul Celan, bu şiirini 21.10.1959 tarihinde kaleme almış, 25.04.1965’te üzerinde tekrar çalışarak şiiri en son haline getirmiştir. Ancak Celan, otobiyografik bir nitelik taşıyan bu şiirini yaşadığı yıllarda hiçbir yerde yayımlatamamıştır. Bu sıradışı şiirde Celan yirmi kez “Anne!” diye seslenir. Celan bu şiirde annesini (ve babasını da) Michailowka’daki toplama kampında kurban verdiği Nazi Almanya’sını “Katiller!” diye nitelendirir. Oldukça olumsuz bir Almanya imgesi barındırmasından dolayı tepki çekeceği için hiçbir yayınevi bu şiiri yayımlamak istemez. Şiir, Celan’ın ölümünden tam yirmi yedi yıl sonra ilk olarak 1997’de yayımlanmıştır. Paul Celan’ın, daha önce Türkçeye çevrilmediğini saptadığımız bu şiiri – muhtemelen – ilk kez burada Türk şiirseverlerin karşısına çıkacaktır. Bu çalışmada, lirik türde bir yazınsal metnin çevirisi söz konusu olduğu için, yöntemsel açıdan çeviride öncelikle kaynak dildeki şiirsellik unsurlarının erek dilde de sağlanmasına dikkat edilmiş, semantik ve biçemsel açıdan mümkün olduğunca kaynak metne sadık bir çeviri gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda şiirin çevirisinde yöntemsel açıdan Werner Koller’in eşdeğerlik anlamına gelen Äquivalenz yaklaşımından yararlanılarak bir çeviri stratejisi geliştirilmiştir.
