روندپژوهی توسعة اقتصادی فدراسیون روسیه

Abstract

توسعة اقتصادی یکی از مفاهیم کلیدی ناشناخته در علم اقتصاد به‌شمار می‌رود. کشور روسیه از سده‌های پیشین، تفکر طی‌کردن مسیر توسعه را داشته و تحت تلاطم‌های مختلف زمانه، روندی پرسرعت یا آهسته را طی کرده است. هدف از نگارش این مقاله، روندپژوهی توسعة اقتصادی چندوجهی در فدراسیون روسیه طی 2000 تا 2022م است، با درنظرگرفتن این سؤال که با توجه به بحران‌های برونزا در دو دهة اخیر، کدام وجه از توسعة اقتصادی روسیه سرعت پیشرفت بیشتری داشته است؟ در پاسخ به این سؤال، فرضیة مطرح‌شده این است که دولت روسیه باید به‌سرعتِ توسعة اقتصادی رفاه‌محور، به‌دلیل شرایط اقتصادی‌ـ‌اجتماعی خود، بیشتر توجه کند. در این مقاله، مفهوم‌شناسی نوآورانه از توسعة اقتصادی با استفاده از روش تحلیل مؤلفة اصلی و نمودار تغییرات از سه وجه تحلیل شده است: توسعة اقتصادی انرژی‌محور، توسعة اقتصادی دانش‌محور، و توسعة اقتصادی رفاه‌محور. طبق نتایج حاصل، دو وجه انرژی و دانش در توسعة اقتصادی روسیه از سال 2000 تا 2022م روند افزایشی و وجه رفاه روند کاهشی داشته است. همچنین، بیشترین سرعت رشد ابعاد توسعة اقتصادی مربوط به وجه دانش است؛ چنانکه مقدار این وجه از 74/1 در سال 2000م به بیش از 78/5 در سال 2022م رسیده است. این جهش معنادار در وجه دانش نشان از ورود اقتصاد روسیه به توسعة دانش‌محور در طول دو دهة اخیر دارد؛ توسعه‌ای که بر پایة فناوری اطلاعات و ارتباطات پایه‌ریزی شده است و با درنوردیدن جغرافیا و زمان، موهبات توسعه را در سراسر قلمرو جغرافیایی این کشور به ارمغان می‌آورد.

Keywords

• تحلیل مؤلفة اصلی
• توسعة اقتصادی چندوجهی
• توسعة انرژی‌محور
• توسعة دانش‌بنیان
• توسعة رفاه‌محور
• فدراسیون روسیه