جغرافیا و مخاطرات محیطی (Aug 2020)
تحلیل خطر احتمالی ریسک محور زمین‌لرزه بندر سیراف
Abstract
با استفاده از روش‌های آماری و احتمالی تحت عنوان تحلیل خطر لرزه‌ای، می‌توان از ایمن بودن سازه‌ها در برابر زمین‌لرزهها اطمینان حاصل نمود، ازاین‌رو هرساله تحقیقات فراوانی حاوی روش‌های جدید پهنه‌بندی خطر زلزله در سراسر جهان ارائه می‌شود؛ بنابراین ضرورت استفاده از روش‌های جدید و به‌روزی که بتوان بر اساس آن نقشه‌های خطر لرزه‌ای را در کشور به‌روز کرد قابل احساس است؛ ازاین‌رو در این پژوهش با استفاده از رویکرد تحلیل خطر ریسک محور بر طبق استاندارد ASCE 07-10 به بررسی وضعیت لرزه‌خیزی ساختگاه بندر سیراف در استان بوشهر با استفاده رهیافت احتمالی پرداخته که بر اساس پارامترهای مربوط در این منبع نتایج حاصل از تحلیل خطر موردبررسی قرارگرفته است. در مطالعه حاضر، به‌منظور بررسی وضعیت لرزه‌ای ساختگاه مجموعه‌ای از داده‌های لرزه‌خیزی تاریخی و دستگاهی با پوشش زمانی تا سال 2019 تا شعاع 150 کیلومتری بکار گرفته شده و منابع لرزه زا مدل شده‌اند. بدین منظور منابع لرزه زا در گستره طرح با استفاده از نقشه‌های موجود، تعیین و پس از آن مدل مناسب از چشمه‌های لرزه زا به‌صورت خطی در منطقه ارائه شده است. فهرست زمین‌لرزه‌های رخ‌داده در گستره طرح از طریق اسناد و کتب تاریخی و ثبت دستگاهی جمع‌آوری شده و با استفاده از روش کیکوسلول، نواقص موجود در کاتالوگ برطرف شده است. جهت دستیابی به توزیع پوآسونی رویدادها با استفاده از دو روش پنجره زمانی- مکانی گاردنر و نوپوف و روش نظامند گرانتسال، حذف پیش‌لرزه‌ها و پس‌لرزه‌ها انجام شده است. در نهایت با ترکیب منابع لرزه زا و استفاده از روابط کاهندگی مناسب، پارامترهای لرزه‌خیزی با استفاده از روش گوتنبرگ- ریشتر و کیکوسلول، محاسبه و نتایج به‌صورت طیف خطر ریسک محور در سطح طراحی برای دوره بازگشت 2475 سال با استفاده از روش احتمالی تحلیل خطر لرزه‌ای برای بندر سیراف ارائه شده است. نتایج پژوهش حاکی است که مقادیر لرزه‌ای طیف به‌دست‌آمده بر طبق آیین‌نامه ASCE 07-10 از مقدار پیشنهادی برای این ناحیه در استاندارد 2800 متفاوت است، همچنین پیشنهاد شده است به دلیل لرزه‌خیزی بالای منطقه از روش‌های جدید و به‌روزی که در آن‌ها ثبت و برآورد زلزله به‌صورت مناسبی انجام شده است استفاده شود.
Keywords
