علوم و تحقیقات بذر ایران (Jul 2014)
تعیین بهترین روش و مدت زمان پیش تیمار بذر در گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea) در شرایط آزمایشگاهی و گلدانی
Abstract
به‌منظور تعیین بهترین روش و مدت‌زمان پیش‌تیمار بذر بر ویژگی‌های گیاهچه‌ای گیاه سرخارگل در شرایط آزمایشگاهی و گلدانی، دو آزمایش به‌صورت مجزا در دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه به اجرا درآمد. هر دو آزمایش در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی اجرا شدند که روش‌های مختلف پیش‌تیمار بذر (هاردنینگ، هیدروترمال، هیدروپرایم، کلریدپتاسیم، نیترات‌کلسیم، کلریدسدیم، نیترات‌پتاسیم و شاهد) و مدت‌زمان (3 و 6 ساعت) تیمارهای آزمایشی بودند. نتایج حاصل از تجزیه‌واریانس نشان داد که اختلاف کاملاً معنی‌داری بین روش‌های مختلف پرایمینگ چه در شرایط آزمایشگاهی و چه در شرایط گلدانی وجود داشت ولی بین مدت‌زمان پرایمینگ در شرایط آزمایشگاهی هیچ‌گونه اختلافی مشاهده نشد. با این حال با افزایش مدت‌زمان در شرایط گلدانی، تأثیر مثبت پیش‌تیمار بر مؤلفه‌های جوانه‌زنی بیشتر شد. نکته قابل‌توجه در این تحقیق این بود که تمامی روش‌های پیش‌تیمار باعث بهبود مؤلفه‌های جوانه‌زنی نمی‌شوند، به‌طوری‌که کلریدسدیم در شرایط آزمایشگاهی و هیدروترمال در شرایط گلدانی باعث کاهش درصد و سرعت‌جوانه‌زنی در مقایسه با شاهد شدند. به‌طور کلی روش‌های مختلف پیش‌تیمار، تأثیر مثبتی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی گیاه سرخارگل و پیش‌تیمارهای هاردنینگ و کلریدپتاسیم در مدت‌زمان 6 ساعت بیشترین تأثیر را بر صفات درصد، سرعت و قدرت‌جوانه‌زنی داشتند. بنابراین می‌توان از این پیش‌تیمارها جهت بهبود قدرت و کیفیت‌بذر گیاه سرخارگل به‌منظور افزایش تحمل گیاه به شرایط نامساعد محیطی و افزایش یکنواختی و سطح سبزمزرعه استفاده نمود.
