‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ارزیابی میزان دوز جذبی ناشی از تابش‌های آلفا و گامای دخترهسته‌های گاز رادون در بافت نای

Abstract

زمینه و هدف: رادون (Rn222) یک گاز پرتوزای طبیعی است که به راحتی وارد دستگاه تنفسی می‌شود و باعث ایجاد آسیب‌های زیست‌شناختی قابل ‌توجهی می‌گردد. هدف اصلی این مقاله، تعیین دوز ناشی از تابش آلفا و گامای دخترهسته‌های حاصل از زنجیره واپاشی رادون در بافت نای با استفاده از شبیه‌سازی مونت‌کارلو می‌باشد. مواد و روش‌ها: ابتدا یک فانتوم استوانه‌ای معادل نای توسط کد مونت‌کارلوی MCNPX شبیه‌سازی شد. سپس پروفایل‌های دوز ناشی از محصولات آلفازا و گامازای حاصل از زنجیره واپاشی رادون به‌ صورت جداگانه محاسبه گردید. دخترهسته‌های پرتوزای موردمطالعه، به صورت معلق در فضای داخل نای در نظر گرفته شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان دوز رسیده به نای در واپاشی آلفا، به مراتب بیشتر از واپاشی گاما است. بیشینه دوز ناشی از دخترهسته‌های آلفازا برابر 16-10×72/1 گری بر واپاشی به‌دست آمد. پولونیم-218 (Po218) دارای بالاترین دوز در بین دخترهسته‌های آلفازای مورد مطالعه بود. همچنین بیشینه دوز جذبی ناشی از واپاشی گاما برابر 19-10×55/17گری بر واپاشی به‌دست‌آمد که سرب-214 (Pb214) و بیسموت-214 (Bi214)سهم تقریباً یکسانی در دوز محاسبه شده داشتند. نتیجه‌گیری: دخترهسته‌های کوتاه‌عمر حاصل از واپاشی گاز رادون، به خصوص محصولات آلفازا شامل پولونیم-218 و پولونیم-214 می‌توانند یک خطر جدی به لحاظ پرتوگیری داخلی تلقی گردند. این دخترهسته‌ها می‌توانند از طریق اتصال به دیواره نای به مدت طولانی در داخل سیستم تنفسی باقی بمانند و باعث پرتوگیری مداوم نای گردند. کاهش تأثیرات زیست‌شناختی ناشی از این چشمه‌های پرتوزای داخلی، مستلزم در نظر گرفتن تمهیدات ویژه‌ای است که تا حد ممکن از ورود گاز رادون و دخترهسته‌های پرتوزای آن به داخل بدن جلوگیری شود.

Keywords

• رادون
• دخترهسته‌های رادون
• نای
• دوزیمتری
• روش مونت کارلو