Miejsce i kontekst odniesień do pism św. Augustyna z Hippony w "Liber de divinis officiis" Ruperta z Deutz OSB

Abstract

Teologowie średniowiecza w imię zasady jednomyślności (unanimitas) powoływali się w swoich dziełach na pisma Ojców Kościoła, aby uwiarygodnić swój przekaz. Przykładem są traktaty objaśniające alegorycznie liturgię, wśród których znajduje się Liber de divinis officiis Ruperta z Deutz OSB (1075/76-1129). Problemem badawczym jest wskazanie miejsc, w których Rupert z Deutz bezpośrednio odwołuje się do pism św. Augustyna oraz ich kontekst w objaśnianej przez niego liturgii rzymskiej. Strukturę przeprowadzonej analizy stanowią miejsca występowania odniesień do św. Augustyna zgodnie z konstrukcją dzieła Ruperta z Deutz. W artykule zastosowano metodę historyczno-krytyczną, uzupełnioną o analizę kontekstową i opisową. W wyniku analizy stwierdzono, że Rupert niekiedy nieco inaczej interpretuje myśl św. Augustyna (np. interpretacja wymiarów krzyża) czy używa argumentacji Biskupa z Hippony do innych treści teologicznych (np. objaśnianie oktawy Wielkanocy). Bezpośrednie odniesienia oparł on na następujących pismach św. Augustyna: De civitate Dei, De doctrina christiana, De fide et symbolo, Enarrationes in Psalmos, Epistula 265, In Iohannis euangelium tractatus. Artykuł ukazuje recepcję nauczania św. Augustyna w średniowieczu na przykładzie Liber de divinis officiis Ruperta z Deutz w odniesieniu do objaśniania liturgii rzymskiej.

Keywords

• Augustyn z Hippony
• teologia średniowieczna
• alegoria
• liturgia