History Studies (Oct 2023)

TARİHSEL ARKA PLANIYLA LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI VE DERS KİTAPLARINA YANSIMASI

  • İlyas Kara,
  • Ahmet Tokmak

DOI
https://doi.org/10.9737/historystudies.1337743
Journal volume & issue
Vol. 15, no. Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı
pp. 121 – 138

Abstract

Read online

Lozan Barış Antlaşması Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna ilişkin bir tescil belgesi niteliği taşımaktadır. Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’ndan mağlup ayrılması ve akabinde ağır şartlarla imzalanan Mondros Mütarekesi sonrasında yurdun farklı bölgelerinde başlayan direniş hareketi Mustafa Kemal liderliğinde tüm yurdu temsil eden bir Millî Mücadele hareketine dönüşmüş ve elde edilen zaferler diplomatik başarıları da beraberinde getirmiştir. Bu araştırmada Lozan Barış’ının Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ders kitapları ve öğretim programlarında nasıl ele alındığı nitel araştırma ilkeleri doğrultusunda doküman analizi yöntemiyle araştırılmış, antlaşmanın tarihsel arka planına, metin içeriklerinde kullanılan kalıp ifadelere, görsellere ve öğretim programında yer alan kazanımlara ilişkin inceleme ve değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda Lozan Barış Antlaşması’na ilişkin tarihsel arka planın yeterince doldurulmadığı, antlaşmaya ilişkin anlatımlarda sık ve benzer kalıp ifadeler kullanıldığı, görsellere ilişkin yeterince açıklamaya yer verilmediği belirlenmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda Lozan Barış Antlaşması’nın ders kitaplarındaki kapsamının genişletilmesi, konunun kanıt temelli bir anlayışla ele alınması ve dönemin gazete haber ve görsellerine ilişkin içeriklere yer verilmesine ilişkin öneriler sunulmuştur.

Keywords