Przez gryzmolenie do kultury wizualnej. Książka Jana Bajtlika Typogryzmol jako narzędzie wspierania kompetencji wizualnych dziecka

Abstract

Obrazkowy charakter współczesnej kultury zainicjował sygnalizowany przez coraz większą liczbę badaczy postulat pilnej potrzeby kształcenia kompetencji wizualnych już od najmłodszych lat. Do otoczenia dziecka trafia ogromna ilość bodźców wizualnych, wśród których mieszają się różne jakości wizualne: infantylne wzorce i wartościowe artefakty. Celem artykułu jest próba interpretacji formalno-treściowej książki Jana Bajtlika Typogryzmol jako przykładu sztuki dla dzieci wprowadzającej odbiorcę w świat kultury wizualnej. Jakościowa analiza wybranych cech książki aktywnościowej przeprowadzona została metodą interpretacji kompozycyjnej wywodzącej się z krytycznej metodologii badań nad wizualnością. Na podstawie koncepcji Gilian Rose odniesiono się do wybranych zagadnień z obszaru samej książki jako obiektu sztuki, a także niektórych aspektów z obszaru jej wytwarzania (w szczególności kontekst autora) oraz odbiorczości (potencjalne znaczenie). Wnioski przeprowadzonej interpretacji odwołują się do waloryzacji książki aktywnościowej w kontekście jej doświadczania przez dziecko.

Keywords

• podmiotowość dziecka
• książka aktywnościowa
• dziecko odbiorca
• dziecko współtwórca
• sztuka dla dzieci
• typografia
• jan bajtlik