Folia Toruniensia (Dec 2013)

Książnica Kopernikańska a kolekcjonerstwo w dawnym Toruniu. Na przykładzie książek z biblioteki pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta

  • Iwona Imańska

DOI
https://doi.org/10.12775/FT.2013.003
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 0
pp. 29 – 43

Abstract

Read online

Historyczny zasób WBP – Książnicy Kopernikańskiej, ze względu na jej rodowód, jest doskonałym źródłem do badań różnych aspektów dziejów książki, w tym kolekcjonerstwa, w dawnym Toruniu. Przykładem tego może być księgozbiór prywatny Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta (1686-1757), przybyłego do Torunia w 1713 r., od 1723 r. seniora duchowieństwa protestanckiego w mieście. Geret był teologiem-erudytą i właścicielem dużej biblioteki, uważanej za największy księgozbiór prywatny w Toruniu okresu staropolskiego. Zbiór ten uległ rozproszeniu w trakcie trzech aukcji przeprowadzonych w latach: 1764, 1765 i 1768. Na książki z tej kolekcji, rozpoznawalne dzięki ekslibrisowi lub podpisie właściciela, można dziś trafić w wielu polskich i zagranicznych bibliotekach, ale najwięcej, bo 514 tytułów w 163 woluminach, znajduje się właśnie w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej. Jest to zaledwie niewielki fragment jego kolekcji, który nie może stanowić podstawy do charakterystyki treściowej biblioteki Gereta, ale umożliwia poznanie takich elementów jego kolekcjonerstwa, jak: sposoby gromadzenia biblioteki, stosunek do książki, zachowania czytelnicze pastora oraz losy kolekcji po jego śmierci.

Keywords