Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej (Dec 2020)
Arcydzieła z ciasta. Toruńskie pierniki w zbiorach muzealnych w Polsce i na świecie
Abstract
Artykuł prezentuje zagadnienie kolekcjonowania toruńskich historycznych pierników figuralnych w muzeach w Polsce i na świecie. Toruńskie pierniki, uznawane za jeden z symboli polskiego dziedzictwa kulinarnego, nabywano do zbiorów i udostępniano na ekspozycjach stałych i czasowych. Najstarsze tego typu obiektu mają blisko sto lat. Niektóre z nich zostały wyciśnięte z drewnianych form piernikarskich, które zaginęły w czasie II wojny światowej. Pierniki z nich odbite są zatem materialnym śladem tego jak wyglądały wspomniane klocki oraz jaki skład miało ciasto użyte do ich produkcji. Twarde trudno jadalne figuralne wypieki pełniły ważną rolę w komunikacji społecznej. Poprzez nadany kształt niosły określone treści i dzięki temu pełniły funkcje m.in. podarunku, ozdoby, gościńca. Zarówno formy jak i pierniki przechowywane w muzeach są świadectwem trwałości, żywotności oraz ciągłości tradycji rzemiosła i przemysłu piernikarskiego w Toruniu, sięgającej co najmniej XIV wieku. Tym samym toruńskie pierniki są ważnym elementem dziedzictwa kulturowego nie tylko w wymiarze lokalnym, ale i światowym. Ponadto tekst przybliża problematykę opieki nad muzealiami o charakterze spożywczym.
Keywords