Neoliberal Toplumsal Dinamikler Ekseninde Kentsel Mekânların Kurgusu: Karaköy Örneği

Abstract

Sosyo-ekonomik ve kültürel alanlarda geçmişin toplumsal formlarından farklı bir örgütlenme tarzına sahip olan neoliberalizm ekonomik alanda post-fordist üretim süreçlerine ve sermaye birikim rejimlerine işaret ederken, toplumsal alanda bireyin ön plana alındığı tüketim ekonomisiyle ilişkilendirilmektedir. Tüketim kültürü altında kentsel mekânların neoliberal dönemde kapitalist dinamiklerce şekillendirilmesi sürecinde medya teknolojileri ön plana çıkmaktadır. Günümüzde gerek konvansiyonel gerekse yeni medya teknolojileri vasıtasıyla yapılandırılan bir kültürel alan içerisinde mekâna ilişkin bilgi kapitalist sistemin değerleri üzerinden inşa edilmektedir. Tüketim kültürünün mekânsal pratikler ve yaşam tarzları üzerinden kurguladığı egemen değerler medya üzerinden meşrulaştırılırken söz konusu alana ilişkin norm ve değerler sistemi bireylerin gündelik hayat pratiklerinde somutlaşmaktadır. Bu çalışma ‘Kültürel Kuram’dan hareketle kentsel mekân, insan ve medya alanı arasındaki etkileşim sürecini diyalojik bir yaklaşımla irdelemektedir. Neo-Marksist perspektiften hareketle mekânın toplumsal üretim sürecine odaklanan çalışma aynı zamanda praksisin bir parçası olan kültürel alan içerisinde günümüzde kentsel mekânları tanımlamak için kullanılan küresel kent olgusunun altında yatan sosyo-ekonomik ve politik dinamikleri tartışmak amacındadır. Bu bağlamda amaca yönelik bir örneklem oluşturularak tespit edilen mekânlar nitel içerik analizi yöntemi kullanılarak eleştirel perspektiften yorumlanmıştır.

Keywords

• neoliberalizm
• kentsel mekân
• küresel kent
• tüketim kültürü
• medya
• karaköy