اثر توهم بینایی بر یادگیری حرکتی ضربة پات‌گلف و خودکارآمدی در سالمندان

Abstract

پژوهش‌های انجام‌شده درزمینة تأثیر توهم بینایی بر یادگیری حرکتی و خودکارآمدی کودکان و بزرگسالان نتایج مثبتی در برداشته‌اند؛ ازاین­رو، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثر توهم بینایی بر یادگیری ضربة پات‌گلف و خودکارآمدی در سالمندان بود. در این مطالعة نیمه تجربی، 22 سالمند با میانگین سنی 77/1 ± 77/62 سال به روش نمونه­گیری دردسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی به دو گروه مساوی توهم بینایی بزرگ و توهم بینایی کوچک تقسیم شدند. شرکت­کنندگان تکلیف ضربة پات‌گلف را از فاصلة دومتری در مراحل پیش­آزمون (10 کوشش)، اکتساب (50 کوشش شامل پنج بلوک 10 کوششی)، یادداری (10 کوشش) و انتقال (10 کوشش، از فاصلة جدید 5/2 متری) انجام دادند. یادگیری حرکتی شرکت­کنندگان به‌صورت خطای شعاعی ضربات پات‌گلف ثبت شد. همچنین، از پرسش‌نامة خودکارآمدی بندورابرای سنجش خودکارآمدی استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب و آزمون تی نشان داد که بین دو نوع توهم بینایی در مرحلة اکتساب و انتقال مهارت پات‌گلف تفاوت وجود نداشت؛ اما در مرحلة یادداری، بین یادگیری دو نوع توهم بینایی تفاوت معنا­دار وجود داشت (0.05 ≥ P) و توهم بینایی بزرگ نسبت به توهم بینایی کوچک به بهبود یادگیری حرکتی منجر شد. بهبود خودکارآمدی در هر دو گروه نشان داده شد؛ اما بین خودکارآمدی دو گروه تفاوت معنا­دار مشاهده نشد (P ˃ 0.05). براساس یافته­های مطالعة حاضر می‌توان نتیجه­گیری کرد که سالمندان همانند سایر گروه­های سنی، در شرایط توهم بینایی بزرگ، بهبود یادگیری حرکتی را در مهارت­هایی نظیر ضربة پات‌گلف تجربه می‌کنند. دلیل احتمالی این بهبود می‌تواند افزایش امیدواری تقویت‌شده در شرایط توهم بینایی بزرگ باشد.

Keywords

• توهم بینایی ابینگهاووس
• نظریة یادگیری حرکتی بهینه
• امیدورای تقویت‌شده
• سالمندی