نقد دیدگاه فایرستون درباره ناسازگاری در آموزه‌های قرآنی جهاد

Abstract

رِئووِن فایرستون(Reuven Firestone)، قرآن‌پژوه آمریکایی، ازجمله محققان غربی است که نگاهی همدلانه به سنت دینی مسلمانان دارد. اندیشه‌اش نه‌تنها تندروانه نیست، بلکه اصلاحی و تقریب‌گرایانه است. وی همچنین در موضوعات خاص همچون جنگ و جهاد کار کرده است. نقد اصلی فایرستون در مقاله‌اش تحت عنوان «ناسازگاری در آموزه‌های قرآنی جنگ و راهکارهای حل آن؛ ارزیابی مجدد یک مسئله‌ی کهن» به «نظریه‌ی تکاملی جنگ» است. وی این نظریه را سناریویی برساخته‌ی فقیهان مسلمان می‌داند که مستلزم یکپارچه بودن رأی تمامی افراد و گروه‌های جامعه‌ی صدر اسلام در مسئله‌ی جنگ است؛ درحالی‌که از نگاه فایرستون، آیات قرآن، روایات تفسیری و منقولات سیره، شواهد بسیاری در تناقض با این سناریو را ارائه کرده و نشان می‌دهد که همه‌ی افراد جامعه در مسئله‌ی جنگ با یکدیگر متحد و یک‌صدا نبوده‌اند. در این پژوهش سعی شده تا بر اساس مقاله‌ی یادشده، ابتدا نگاه فایرستون به «تئوری تکاملی جنگ» تبیین، و سپس بر اساس مستندات تفسیری و روایی، نقاط ضعف و قوت آن ارزیابی شود.

Keywords

• رئوون فایرستون
• نقد مستشرقین
• جهاد
• نظریه تکاملی جنگ