Ankara Medical Journal (Sep 2018)
Sigarayı Bırakmak için Başvuranlarda Nikotin Bağımlılık Düzeyi ve Sosyodemografik Özelliklerin Değerlendirilmesi
Abstract
Amaç: Çalışmamızda amaç sigara bırakma polikliniğimize başvuran kişilerde nikotin bağımlılık düzeyleri ile solunum havasında karbonmonoksit düzeyleri, günlük içilen sigara sayısı, sigara içmeye başlama yaşı, sigara içme yılı gibi değişkenlerin ve bazı demografik özelliklerin ilişkisini araştırmaktır.Materyal ve Metot: Çalışma 2015 Ocak ve Nisan ayları arasında polikliniğimize başvuran 415 vakayı kapsamaktadır. İstatistiksel analiz SPSS 15.0 software versiyonu ile yapıldı. Tanımlayıcı analiz ve Ki‐kare testi kullanıldı. Parametrik verilerde Pearson korelasyon analizi ve non–parametrik verilerde Spearman korelasyon analizi yapıldı.Bulgular: Çalışmamızda toplam 415 vakanın 243’ü erkek, 172’si kadındı. Vakaların 214’ü sigara içicileriyle aynı evde yaşıyordu. Kadınlarda sigaraya başlama yaş ortalaması 18,56±5,4, ve erkeklerde sigaraya başlama yaş ortalaması 16±5.08 olup arasındaki fark t‐testi ile istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,001). Günlük içilen sigara sayısı ortalamaları erkeklerde 25,39±11,47, kadınlarda ise 21,01±8,95, çalışanlarda günde içilen sigara sayısı ortalaması 24,74±10,78, çalışmayanlarda 22,17±10,47 olarak bulundu ve bu ortalamalar arasında t‐testi ile istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (sırasıyla p<0,001, p=0,007). Ortalama Fagerström nikotin bağımlılık testi puanı 5,64±2,59 ve ortalama solunum havası karbonmonoksit düzeyi 7,82±5,16 olarak bulundu. Korelasyon analizi ile eğitim düzeyi ve içilen sigara sayısı arasında ilişki bulunmadı (r=0,123, p=0,07). Günlük içilen sigara sayısıyla FNBT puanı arasında (r=0,618, p=0,001) ve günlük içilen sigara sayısıyla solunum havasında karbonmonoksit düzeyleri arasında (r=0,222, p=0,001) pozitif korelasyon vardı. Aynı zamanda solunum havasında CO düzeyleri ve FNBT puanı arasında pozitif korelasyon vardı (r=0,338, p=0,001). Kadınların 60,47’sinde, erkeklerin %54,73’ ünde nikotin bağımlılığını gösteren FNBT puanı 6 ve üzerinde bulundu ve Ki‐kare testiyle bu fark anlamlı değildi. Sonuç: Nikotin bağımlılığına etki eden faktörlerin belirlenmesi tütün kontrolünde önemlidir. Demografik özelliklerin ve sigara kullanımıyla ilgili değişkenlerin nikotin bağımlılığına etkileri ve ülkemizdeki farklılıkları konusunda daha ileri araştırmalara ihtiyaç vardır.
Keywords
