Stany Ja uczniów a spostrzeganie przez nich wybranych elementów obrazu własnego życia rodzinnego

Abstract

Celem artykułu jest analiza wzajemnych związków pomiędzy obrazem rodziny pochodzeniaa ujawnianymi stanami Ja osób badanych w ramach koncepcji analizy transakcyjnej. Przedstawiono zarys teorii Erica Berne’a opisujący analizę struktury stanów Ja: Rodzic Krytyczny, RodzicOpiekuńczy, Dziecko Naturalne i Dziecko Przystosowane oraz Dorosły, wraz z zawartym w nimstanem Ethos i Pathos. Zaprezentowano przegląd literatury w zakresie związków rodziny pochodzenia z cechami jednostki podlegającymi jej oddziaływaniom w ujęciu systemowym typologii i relacji rodzinnych. Główne założenia badawcze dotyczące związków pomiędzy wybranymi parametrami rodziny a wynikającymi z koncepcji analizy transakcyjnej stanami Ja osób badanych potwierdziły się w zakresie związku pomiędzy spostrzeganym poziomem spójności i komunikacjiw rodzinie oraz takimi stanami Ja, jak Pathos. Istotne statystycznie związki ze stanami Ja uzyskano dla wybranych właściwości matek i ojców. Ciekawym wynikiem jest obraz stanów Ja badanej młodzieży w postaci egogramu. Uzyskany profil wyników wykazuje wysoką zgodność z postulowanym w literaturze AT optymalnym dla funkcjonowania człowieka rozkładem stanów Ja. Przedstawione wnioski dotyczą badań porównawczych i praktycznych implikacji uzyskanych wynikówdla procesu edukacji i wychowania oraz relacji nauczyciel–uczeń.

Keywords

• analiza transakcyjna
• stany Ja
• spostrzeganie obrazu rodziny przez uczniów