Хабаршысы. Экономика сериясы (Apr 2016)
Моделирование межрегиональной миграции на основе расширенной версии модели Харриса-Тодаро. Харрис-Тодаро кеңейтілген нұсқасы негізінде өңіраралық көші-қон модельдеу
Abstract
Одним из существенных источников формирования структуры населения на территории является межрегиональная миграция. Миграция населения - это не просто территориальное перемещение населения с пересечением внутренних и внешних административно- территориальных образований, а сложное общественное явление, отличающееся значительными масштабами и разнообразием. Для Казахстана, в силу значительных территориальных размеров, актуален вопрос анализа и моделирования миграционных потоков внутри страны. Авторы рассматривают включение в модель миграции человеческого капитала, обеспеченности общественными благами и жильем. Основной результат заключается в том, что валовой региональный продукт на душу населения, безработица и расстояние между регионами оказывают значимое сильное воздействие на миграцию населения [8]. На основе представленного исследования были смоделированы межрегиональные миграционные потоки в Республике Казахстан. Для анализа детерминант миграции в регионах Казахстана согласно подходу Ghatak, Mulhern, Watson расширена модель Харриса-Тодаро путем включения переменных, отражающих влияние человеческого капитала, жилищного фонда и здравоохранения на миграционные потоки. Халықтың құрылымына эсер етуші басты факторлардың бірі - аймақаралық миграция. Халықтың миграциясы - бұл тек халықтың бір жерден екінші жерге көшіп-қонуы емес, әртүрлі ерекшеліктері бар ірі қоғамдық іс-шара. Қазақстандағы ішкі миграцияны талдау мен модельдеу еліміздің ірі территориясына байланысты өзекті мәселелердің бірі болып табылады. Ghatak, Mulhern, Watson ғалымдары осы Харисс-Тодаро моделіне сүйеніп, Польшадағы ішкі миграцияны талдауды жүргізді. Авторлар бұл модельге адам капиталы, оның баспанасы мен қоғамдық байлықтарға иелену деңгейі сияқты факторларды қосады. Талдаудың қорытындысы бойынша халық миграциясына аймақтық ішкі өнім, жумыссыздық және аймақтар арасындағы қашықтық қатты әсер ететіні анықталды [8]. Польшадағы зерттеулер нәтижесінде Қазақстан Республикасындағы аймақаралық миграция талдауы жүргізілді. Бұл талдауда Харисс-Тодаро моделі кеңейтіліп, жаңа айнымалылар еңгізілді. Адам капиталының, тұрғын үй қорының және денсаулық сақтау секторының халық миграциясына әсері анықталды.
