تأثیر فعالیت بدنی منظم بر تغییرات سطح سرمی عامل رشد عصبی مشتق از مغز، بهرۀ هوشی و تبحر حرکتی کودکان کم‌توان‌ذهنی

Abstract

فعالیت ورزشی از طریق تحریک ترشح عوامل رشد عصبی بر عملکرد حرکتی و شناختی اثرگذار می‌باشد. دراین‌راستا، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر 12 هفته فعالیت ورزشی بر سطوح سرمی عامل رشد عصبی مشتق از مغز و تبحر حرکتی کودکان کم‌توان‌ذهنی بود. بدین‌منظور، 40 دانش‌آموز پسر (‌12ـ6 سال) کم‌توان‌ذهنی آموزش‌پذیر به‌صورت هدفمند انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه شاهد (20 نفر) و تجربی (20 نفر) قرار گرفتند. برنامۀ فعالیت ورزشی شامل انجام حرکات ریتمیک مختلف و بازی به‌مدت 12 هفته و به‌صورت چهار جلسۀ 45 دقیقه‌ای در هفته بود. 48 ساعت قبل از اولین جلسه و 48 ساعت پس از آخرین جلسۀ تمرینی از تمامی آزمودنی‌ها درحالت ناشتا خون‌گیری به‌عمل آمد. همچنین، سطوح سرمی عامل رشد عصبی مشتق از مغز با استفاده از روش الایزا و تبحر حرکتی از طریق مقیاس لینکلن ـ اوزرتسکی سنجیده شد. به‌منظور تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها نیز آزمون تحلیل کوواریانس مورداستفاده قرار گرفت (P≤0.05). نتایج نشان می‌دهد که سطوح سرمی عامل رشد عصبی مشتق از مغز پس از اجرای یک دوره فعالیت ورزشی منظم افزایش معناداری یافته است و نمرۀ کلی آزمون تبحر حرکتی نیز در گروه تمرینات ورزشی به‌صورت معناداری بهبود پیدا کرده است (P≤0.05). از‌سوی‌دیگر، بهرۀ هوشی در هیچ‌یک از گروه‌ها تغییر معناداری را نشان نمی‌دهد؛ در‌نتیجه، فعالیت ورزشی منظم ممکن است به‌واسطۀ افزایش سطح عامل رشد عصبی مشتق از مغز موجب بهبود تبحر حرکتی کودکان کم‌توان‌ذهنی شود.

Keywords

• فعالیت بدنی
• عامل رشد عصبی مشتق از مغز
• بهرۀ هوشی
• تبحر حرکتی
• ‌کم‌توان‌ذهنی