بررسی وجود آلودگی مس در لایه سطحی خاک تاکستان های ملایر

Abstract

زمينه و هدف: آلودگي فلزي خاک به ويژه توسط مس پديده‌اي است که اغلب در لايه سطحي خاک‌هاي تاکستان به دليل استفاده مکرر از قارچ کش هاي مسي براي کنترل بيماري‌هاي انگور اتفاق مي‌افتد. هدف از اين پژوهش بررسي غلظت مس در خاک سطحي باغ‌هاي انگور ملاير و تهيه نقشه آلودگی مس در منطقه مورد مطالعه بود. مواد و روش‌ها: براي ارزيابي وضعيت مس 25 نمونه خاک سطحی از لايه 0 تا 20 سانتي‌متر تاكستان‌هاي ملاير برداشت شد. همه ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﺎک در ﻫﻮاي آزاد ﺧﺸﮏ شده و پس از الک شدن، ذرات کمتر از 149/0 ميلي‌متر براي عمليات هضم استفاده شدند. غلظت مس در نمونه‌های خاک توسط دستگاه جذب اتمي به روش شعله تشخیص داده شد. روش وزن‌دهي فاصله معکوس براي درون‌يابي غلظت مس در کل منطقه مورد مطالعه به دليل داده‌هاي محدود به کار برده شد. يافته‌ها: غلظت‌هاي پاييني از مس در خاک تاکستان شناسايي شده است به گونه‌اي‏ که دامنه غلظت مس در اين خاک‌ها بين 95/3 تا 09/15 mg/ kg با ميانگين 36/7 بود. به طور کلي غلظت مس در خاک باغ‌هاي انگور ملاير مشابه با غلظت گزارش شده براي خاک‌هاي طبيعي بود. نتيجه گيري: مقادير پايين غلظت مس در خاک تاکستان‌ها از یک طرف و از طرف دیگر نقشه کمابیش همگن پراکنش غلظت مس در آنها حاکی از آن است که غلظت مس در منطقه به دست فرآيندهاي زمين شناسي کنترل مي‌شود. توزيع ناهمگون غلظت مس در بخش کوچکی از جنوب منطقه نشان دهنده اثرات انساني است.

Keywords

• مس کل، خاک تاکستان، ملاير