تربیت اسلامی (Mar 2013)
بررسی راههای خداشناسی در کتاب‌های شعر کودک و نوجوان انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سالهای 1376 تا 1387
Abstract
هدف از مطالعه حاضر، بررسی راههای خداشناسی موجود در شعر کودک و نوجوان بود. به این منظور با جست‌و‌جو در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، هفده کتاب شعر که اشعار آنها در رابطه با خدا سروده شده و در فواصل سالهای 1387-1376، در انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به چاپ رسیده است، بررسی شد. روش پژوهش مطالعه حاضر تحلیل محتوای کیفی قیاسی بود که واحد تحلیل، شعر، در نظر گرفته شد. تحلیل اشعار با توجه به چهار مقولة مربوط به راههای خداشناسی (تجلی خدا در همة پدیدهها و بحث زیباشناسی، هدایت تکوینی، بازگشت همة موجودات به سوی خدا و تسبیح همة موجودات) انجام گرفت. همچنین تلاش شده است تناسب بین اشعار سروده شده و گروه سنی کودک و نوجوان بر اساس مراحل رشد شناختی پیاژه نیز کاویده شود. نتایج نشان داد راههای خداشناسی بیان شده در اشعار کودک و نوجوان وجود دارد. بیشتر مفاهیم ذکر شده، مربوط به گروه سنی «ب» تا «د» است؛ اما برخی از مفاهیم متعلق به این سه گروه، با بیانی سادهتر در گروه سنی الف نیز دیده میشود. در بعضی از اشعار، مفاهیم ذکر شده، بالاتر و در برخی موارد پایینتر از درک کودک است. همچنین هر چه گروه سنی بالاتر میرود، شعر، جنبة انتزاعیتری میگیرد و کودک را به تفکر و چالش میکشد.
