مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی (Mar 2022)
کارگروهی در نظام دانشگاهی؛ شناسایی چالش‌های آن در فعالیت‌های دانشگاهی دانشجویان
Abstract
هدف: امروزه کارگروهی در مؤسسات آموزش عالی به‌عنوان یکی از بهترین راهبردها برای تعامل و مشارکت دانشجویان در فرایند یادگیری و هم‌چنین کمک به رشد مهارت‌های ارتباطی آن‌ها محسوب می‌شود. درحالی که شناسایی مزایای کارگروهی می‌تواند درک مثبتی را در بین اساتید و دانشجویان ایجاد کند، عواملی که باعث عدم شکل‌گیری و تمایل اندک به انجام کارگروهی در نظام دانشگاهی می‌شود، نیز می‌تواند از مزایا و تأثیرات مثبت آن بکاهد؛ بنابراین، هدف این پژوهش شناسایی چالش‌های مرتبط با کارگروهی در بین دانشجویان بود.مواد و روش‌ها: برای نیل به این مقصود از رویکرد کیفی و از روش پیمایش کیفی از نوع قیاسی استفاده شد. جامعه هدف در این پژوهش شامل دانشجویان رشته علوم تربیتی دو دانشگاه الزهرا و ملایر بودند که از تجربه کارگروهی در طول دوران تحصیل دانشگاهی برخوردار بودند که مجموعاً 142 نفر بودند. بنابراین پژوهشگر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع ملاکی تعداد 114 نفر از آن‌ها براساس ملاک داشتن تجربه کارگروهی انتخاب کرد. ابزار پژوهش، پرسشنامه هشت سؤالی باز پاسخ مبتنی بر نظریه کارگروهی بود که در محیط گوگل فرم طراحی‌شده بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوای قیاسی و برای اعتباریابی یافته‌ها از روش بازبینی توسط همکاران استفاده شد.بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد، چالش‌های کارگروهی در فعالیت‌های دانشگاهی دانشجویان می‌تواند در هشت مقوله اصلی و هفده مقوله فرعی شامل: چالش سازگاری (عدم سازگاری با قوانین و مقررات گروه، مقاومت در برابر تغییرات، عدم شناخت نسبت به یکدیگر، مقاومت در برابر نظرات هم‌گروهی)، چالش رفتار پشتیبان (عدم همراهی افراد گروه در توزیع فشار کاری، توزیع نامناسب کار بین افراد گروه)، چالش نظارت بر عملکرد گروه (عدم استقبال از نظارت متقابل، پذیرش صرف نظارت رهبر گروه، عدم وجود نظارت متقابل)، چالش جهت‌گیری گروه (اولویت اهداف فردی بر اهداف گروه)، چالش‌های رهبری گروه (عدم شایستگی رهبر گروه، عدم وجود رهبر در گروه، سرپیچی از رهبر گروه)، چالش‌های اعتماد متقابل (عدم اعتماد متقابل بین افراد)، چالش الگوهای ذهنی مشترک (عدم درک مشترک از انجام وظایف گروهی)، چالش ارتباطات گروه (عدم تعامل و ارتباط بین گروهی، عدم تبادل اطلاعات بین گروهی) طبقه‌بندی شوند. براساس یافته‌های پژوهش می‌توان دریافت که به‌کارگیری صحیح کارگروهی در فعالیت‌های دانشگاهی دانشجویان نیازمند مشارکت بیشتر اساتید از طریق تدوین دستورالعمل انجام کارگروهی، ارزیابی میزان آمادگی دانشجویان برای انجام کارگروهی و تعیین اهداف و مقاصد دقیق کارگروهی است.
Keywords
