بررسی نقش مشارکت مردم در کشاورزی پایدار نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای دهستان ایجرود بالا، شهرستان ایجرود، استان زنجان)

Abstract

کشاورزی پایدار در دانش بهره‌برداری از منابع در فرایند تولید خلاصه می‌شود. شکل‌گیری این نظام مستلزم فراهم‌سازی بسترهای لازم برای آموزش و انعطاف‌پذیری فکری و تحرک اندیشه در بهره‌برداران است. رهیافت مشارکت می‌تواند به عنوان عامل مؤثر، نقش مهمی در ایجاد دانش و شکل‌گیری نگرش پایدار در کشاورزان ایفا ‌کند. مقاله حاضر سعی دارد با رویکردی جامع و با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و تحلیل نقش مشارکت در کشاورزی پایدار 14 سکونتگاه روستایی دهستان ایجرود بالا در شهرستان ایجرود بپردازد. جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه، حجم نمونه 330 نفر و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های مناسب SPSS انجام شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سطح مشارکت با میانگین 27/2 پایین‌تر از حد مورد انتظار است. در این بین نتایج به دست آمده مشخص می‌سازند که بین آگاهی و دانش، تعهد و مسئولیت‌پذیری و تصمیم‌گیری عقلایی ارتباط مستقیمی برقرار است، به گونه‌ای که این سازوکار یا مکانیسم ارتباط مستقیم مشارکت و کشاورزی پایدار را توجیه می‌کند. ضریب همبستگی 557/0 با سطح معناداری 038/0 در آزمون همبستگی اسپیرمن مؤید این امر است. بر همین اساس به منظور بهبود وضعیت کشاورزی پایدار در روستاها، توجه به مقوله مشارکت به عنوان فراگرد تولید دانش اجتناب‌ناپذیر می‌نماید.

Keywords

• تصمیم‌گیری عقلایی
• تعهد و مسئولیت‌پذیری
• دانش و آگاهی
• کشاورزی پایدار
• مشارکت