Rāhburd-i difā’ī (Jun 2021)
تبیین فرایند و معرفی عوامل وقوع ناآرامی‌های اجتماعی در ج.ا.ایران
Abstract
برمبنای ادبیات راهبردی، چالش کشورها از جمله ج.ا.ایران در عرصۀ داخلی، آسیب‌های ناشی از ضعف درونی و در عرصه بیرونی، تهدیدها هستند. آسیب‌های درونی از عوامل اصلی تحریک و فعال‌سازی تهدید بیرونی است؛ از این‌رو دارای اهمیت فروانی می‌باشد. در عرصۀ داخلی، عوامل و آسیب‌های گوناگونی می‌توانند به‌وجودآورندۀ ناامنی باشند که از جمله مهم‌ترین آنها ناآرامی‌های اجتماعی هستند. نظر به اهمیت و ضرورت موضوع ناآرامی‌ها، هدف این نوشتار، تبیین فرایند شکل‌گیری ناآرامی‌های اجتماعی در ج.ا.ایران است. روش پژوهش در این تحقیق، زمینه‌ای موردی با رویکرد کمی و روش تحلیل آن، توصیفی – تحلیلی می‌باشد. نویسندگان برای دستیابی به هدف بیان‌شده و پاسخ به این پرسش اصلی که فرایند شکل‌گیری ناآرامی‌های اجتماعی در ج.ا.ایران چگونه است؟، با استفاده از روش کتابخانه‌ای، منابع معتبر فارسی و انگلیسی را موردمطالعه قرار داده و اطلاعات لازم را استخراج و فرایندی چهارمرحله‌ای برای تبیین روند ایجاد ناآرامی ارائه نمودند. به‌منظور اعتبارسنجی یافته‌ها، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بین 30 نفر از خبرگان آشنا با مباحث امنیتی، علوم سیاسی و جامعه‌شناسی به‌عنوان نمونۀ آماری توزیع گردید. یافته کلی پژوهش آن است که ناآرامی‌های اجتماعی در کشور از توالی مراحل «اختلال»، «تکانه»، «بی‌تعادلی» و «جرقه» به‌وجود می‌آید و عواملی همچون «بیکاری، بی‌ثباتی اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی، افزایش شکاف‌های طبقاتی، پایین‌بودن نرخ سرمایۀ اجتماعی، سیاست‌ها و طرح‌های دشمن و سرویس‌های اطلاعاتی آنها در زمینۀ براندازی نظام، نفوذ و عملکرد نفوذی‌ها، کارکرد مخرب فضای مجازی، فساد اقتصادی و سیاسی – اداری، غفلت جامعۀ اطلاعاتی، ضعف برخی اجزای فرهنگ امنیتی» در این فرایند نقشی تعیین‌کننده داشته و خواهند داشت.
