اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره‌کش کلوتیانیدین و روغن تابستانه روی فراسنجه‌های جدول زندگی و روند جمعیتی شته مومی کلم Bravicoryne brassicae (Hem.: Aphididae)

Abstract

شته مومی کلم، L. Brevicoryne brassicae، یکی از مهم­ترین آفات محصولات چلیپائیان در جهان است. در تحقیق حاضر، تاثیر کشندگی (LC50) و زیرکشندگی (LC25) حشره­کش­های کلوتیانیدین و روغن تابستانه روی ویژگی­های زیستی و فراسنجه­های رشد جمعیتی شته مومی کلم در شرایط گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. روش زیست­سنجی مورد استفاده در این تحقیق غوطه­وری برگ حاوی حشرات کامل شته بود. داده­های حاصل از جدول زندگی، بر اساس تئوری جدول زندگی دو جنسی سن- مرحله رشدی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که حشره­کش­ کلوتیانیدین در مقایسه با روغن تابستانه، نرخ رشد جمعیت شته­ها را با تاخیر مراحل نابالغ، کاهش نرخ زنده­مانی، طول عمر حشرات کامل و میزان باروری تحت تاثیر قرار داد. کمترین میزان باروری برای تیمار کلوتیانیدین برابر با 14/14 پوره به ازای هر ماده ثبت شد.کمترین و بیشترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) به­ترتیب در تیمارهای کلوتیانیدین (2123/0 بر روز) و شاهد (3636/0 بر روز) مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که رشد جمعیت شته مومی کلم در تیمارهای مختلف دقیقاً مطابق با فراسنجه­های رشد جمعیت برآورده شده، بود. به عنوان مثال، شته‌های تیمار شده با کلوتیانیدین، سرعت رشد کمتر و در نتیجه مدت زمان یک نسل (T) طولانی مدت داشتند. مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که حشره­­کش کلوتیانیدین می­تواند به عنوان یک حشره­کش موثر در مدیریت شته مومی کلم مدنظر قرار گیرد.

Keywords

• حشره کش
• زیرکشندگی
• شته مومی کلم
• نرخ رشد جمعیت