بررسی تأثیر آموزش توجه اشتراکی بر میزان آغازگری-پاسخ‌دهی اجتماعی کودکان دارای اختلال اوتیسم: پژوهش مورد منفرد

Abstract

هدف: اختلال اوتیسم مشکلات زیادی را برای کودک ایجاد می‌کند. آغازگری -پاسخ‌دهی اجتماعی، یکی از این مشکلات است که تأثیر قابل ‌توجهی بر مهارتهای رشدی و تحولی کودک دارد. با توجه به این، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش توجه اشتراکی بر میزان آغازگری-پاسخ‌دهی اجتماعی کودکان دارای اختلال اوتیسم انجام گرفت. روش بررسی: جامعه آماری شامل کلیه کودکان دارای اختلال اوتیسم در شهر اصفهان بود. از آنجا که پژوهش حاضر، به دنبال موارد خاص و یا غیرمعمول بود، از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. بر این اساس، سه کودک زیر 6 سال که علائم و نشانه‌های اختلال اوتیسم را داشتند، به‌ عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس تشخیص اوتیسم گیلیام (GARS) و مقیاسِ سنجشِ رفتاریِ تعاملات اجتماعی در کودکان خردسال (BASYC) بود. در این پژوهش از روش مورد منفرد با طرح A-B و پیگیری استفاده شد. یافته‌ها: میانگین نمرات از 30/95، 40/77 و 40/37 برای هر سه آزمودنی در خط پایه به 51/05، 50/05 و 50/38 در موقعیت مداخله رسید. طی تحلیل دیداری نمودار داده‌ها، مداخله در هر سه آزمودنی اثربخش بود. درصد غیرهمپوشی داده‌ها (PND) در دو موقعیت خط پایه و مداخله برای هر سه شرکت‌کننده به ترتیب 70%، 90% و 90% بود. این اثربخشی در موقعیت مداخله نیز همچنان قابل‌ مشاهده بود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست ‌آمده می‌توان این‌گونه قضاوت کرد که آموزش توجه اشتراکی، روشی مناسب جهت بهبود آغازگری-پاسخ‌دهی اجتماعی در کودکان دارای اختلال اوتیسم است و می‌توان از این روش، در مراکز آموزشی و درمانی کودکان دارای اختلال اوتیسم استفاده کرد.

Keywords

• آموزش توجه اشتراکی
• آغازگری-پاسخ‌دهی اجتماعی
• اختلال اوتیسم