Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2020)
Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Sosyal Unsurlara Etkisi Üzerine Bir Araştırma
Abstract
Kentsel dönüşüm tüm dünyada ve ülkemizde güncelliğini koruyan bir konudur. Kentlerde meydana gelen birçok değişim, sorun ve gelişme, kentsel dönüşümü kaçınılmaz kılmaktadır. Bu noktada dönüşüm; kentte meydana gelen fiziksel değişim olmakla birlikte, arka planında birçok unsuru da (ekonomik, çevresel, yasal/yönetsel, sosyal) barındırmaktadır. Ülkemizde gerçekleştirilen dönüşüm uygulamalarının daha çok ekonomik ve fiziksel kaygılar doğrultusunda gerçekleştirildiği görülmektedir. Dönüşüm uygulamalarında sosyal unsurlar göz ardı edilmektedir. Bunun sonucunda gerçekleşen dönüşüm, yerinden edilmeyle sonuçlanmakta veya yaşanılan mekâna uyum gösterilmesinde zorlukların yaşanmasına neden olmaktadır. Ankara’nın Mamak İlçesinde nitel ve nicel araştırma tekniklerinden yararlanılarak yapılan araştırma kapsamında, kentlerde yaşam kalitesini oluşturan sosyal unsurlara ilişkin veriler, dönüşüm öncesi ve sonrası şeklinde analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda ortaya konulan bulgularda dönüşüm uygulamalarının kullanıcıların sosyal çevre kalitelerini oluşturan birçok göstergede (komşuluk ilişkileri, bağlılık ve aidiyet, yerinden edilme, katılım unsuru, güvenlik, yaşanılan çevreye ilişkin beklentiler) ciddi anlamda bir değişim yarattığı görülmüştür. Çalışma sonucunda halkın dönüşüm sürecine katılımının sağlanmasının, beklentilerin karşılanmasına katkı sağlayacağına, dönüşüm sonrası alanla daha iyi bütünleşmeye, sosyal ilişkileri güçlendirmeye ve yaşanılan alana duyulan güven duygusunun artmasına neden olacağı belirtilmiştir.