مطالعات کشورها (May 2023)

تأثیر نیازهای امنیت هستی‌شناختی بر شکل‌گیری اتحادها و ائتلاف‌ها در روابط بین‌الملل: موردپژوهی رابطة ویژة آنگلو‌ـ‌آمریکایی

  • سام محمدپور,
  • محمدرضا سعیدآبادی

DOI
https://doi.org/10.22059/jcountst.2023.91656
Journal volume & issue
Vol. 1, no. 1
pp. 103 – 130

Abstract

Read online

درحالی‌که بسیاری از اتحادهای بین‌المللی، به‌دلیل بروز تعارض منافع میان اعضای آن، سرانجام در حفظ و تداوم خود با شکست مواجه می‌شوند، رابطة ویژه میان بریتانیا و ایالات متحده، علی‌رغم وجود تعارض‌های منافع بین دو متحد، نه‌تنها از همکاری‌ها در چند حوزة خاص فراتر رفته، بلکه به بخش مهمی از هویت سیاستگذاری خارجی دو کشور تبدیل شده است. این رابطه، به‌ویژه برای بریتانیای پس از جنگ، اهمیتی دوچندان دارد تا بتواند جایگاه متزلزل‌شدة خود را در نظام بین‌الملل پس از جنگ جهانی دوم ترمیم کند و بخشی از گذشتة شکوهمند خود را بازیابد. در پژوهش حاضر، نخست این مسئله تبیین شده است که در رویکردهای جریان اصلی، همچون رئالیسم و لیبرالیسم، توضیح کاملی از چرایی پایداری رابطة ویژة آنلگو‌ـ‌آمریکایی در زمان بروز تعارض منافع به‌دست نمی‌آید. در این رویکردها شکل‌گیری اتحادها امری برونزاد و بر اساس اصول کلی مانند هزینه‌ـ‌فایده یا منافع جمعی نگریسته می‌شود. در ادامه با کاربست نظریة امنیت هستی‌شناختی در روابط بین‌الملل و تبیین مزیت‌های آن نسبت به رویکردهای مادیگرا، و در نهایت با بهره‌گیری از رویکرد موردپژوهی (مطالعة موردی) و با روش تحلیل مفهومی از رویدادهای تاریخی، نیازهای امنیت هستی‌شناختی بریتانیا پس از جنگ جهانی دوم، به‌منزلة یکی از اصلی‌ترین دلایل بریتانیا برای حفظ رابطة ویژه در زمان بروز تعارض منافع با ایالات متحده معرفی شده است. به‌عبارت دیگر، با تبیین اهمیت مضاعف امنیت هستی‌شناختی نسبت به امنیت فیزیکی، نیازهای امنیت هستی‌شناختی بریتانیای پس از جنگ، سازوکار تاب‌آوری این پادشاهی برای حفظ و تداوم رابطة ویژة آنگلو‌ـ‌آمریکایی بوده است که در زمان‌هایی حتی به رفتارهای به‌ظاهر غیرمنطقی بریتانیا انجامیده است؛ مانند، قربانی‌کردن منافع مادی برای حفظ رابطة ویژه.

Keywords