بررسی دیدگاه کارآموزان، کارورزان، دستیاران و اعضای هیئت علمی بالینی دربارۀ اخلاق حرفه‌ای بالینی

Abstract

سابقه و هدف: آموزش و رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای در رشته‌های بالینی پزشکی همواره کانون توجه است. ازاین‌رو، هدف این تحقیق تعیین دیدگاه کارآموزان، کارورزان، دستیاران بالینی و اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران دربارۀ اهمیت رعایت شاخص‌های اخلاق حرفه‌ای در بخش‌های بالینی بوده است. روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی-توصیفی است. جامعۀ آماری پژوهش تمامی کارآموزان، کارورزان، دستیاران بالینی و اعضای هیئت علمی بالینی دانشگاه علوم پزشکی مازندران به‌تعداد 380 نفر در سال ۹۷-1396 بودند که از میان آنان320 نفر به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به پرسش‌نامۀ اخلاق حرفه‌ای بالینی به‌روش خودایفا پاسخ دادند. سؤالات مقیاس در پنج حیطۀ وظیفه‌شناسی، احترام به دیگران، تعالی شغلی، شرافت و درستکاری و نوع‌دوستی مشخص شده بود. برای تحلیل میانگین داده‌های کمّی از آزمون تی و آنوا و برای متغیّرهای کیفی از آزمون کای دو استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: شرکت‌کنندگان در پژوهش حاضر 320 نفر (84 درصد) بودند که 163 نفر (9/50 درصد) از آنان را زنان تشکیل دادند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان نیز 4/6±8/26 بود. توزیع فراوانی افراد به این ‌ترتیب بود که 128 نفر (40 درصد) کارآموز، 127 نفر (7/39 درصد) کارورز، 51 نفر (5/17 درصد) دستیار و 9 نفر (8/2 درصد) استاد بودند. علاوه‌براین، 1/84 درصد از شرکت‌کنندگان به‌کارنبردن جملات تحقیرآمیز نسبت به بیماران را گزینۀ مهم اخلاق حرفه‌ای بالینی می‌دانستند و دیدگاه زنان و مردان نیز در اهمیت گویه‌های اخلاقی تفاوتی نداشت (844/0PP). نتیجه‌گیری: از دیدگاه مشارکت‌کنندگان بالینی، برخی از گویه‌ها مثل احترام به بیماران اهمیت بالاتری داشت ولی در حیطۀ تعالی شغلی کم‌اهمیت بود. ازاین‌رو، تقویت انگیزه‌های درونی و بیان جایگاه شاخص‌های اخلاق حرفه‌ای بالینی در برنامه‌های آموزشی بالینی برای برخی از موارد گزارش‌شدۀ کم‌اهمیت، توصیه می‌شود. استناد مقاله به این صورت است: Nasiri E, Haghshenas MR, Hagizadeh H. Evaluation of Trainees, Interns and Assistants, and Clinical Faculty Members about Clinical Professional Ethics. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;7(1):112-123. https://doi.org/10.22037/jrrh.v7i1.25575

Keywords

• اخلاق پزشکی؛ اخلاق حرفه‌ای پزشکی؛ اخلاق حرفه‌ای آموزش