شبیه‌سازی سطح آب زیرزمینی دشت سلسله استان لرستان با استفاده از الگوریتم‌های فراکاوشی نوین

Abstract

در سال­ های اخیر افت منابع آب زیرزمینی به­ عنوان مهم‌ترین چالش در مسائل مدیریت منابع آب مطرح است. اولین گام در جهت مدیریت آب زیرزمینی، شـبیه‌سازی سطح آب زیرزمینی و شناسایی عوامل مؤثر بر سطح آب زیرزمینی است. از این رو در این پژوهش جهت شبـیه‌سازی سطح آب زیرزمینی دشت سلسله واقع در استان لرستان از مدل ترکیبی رگرسیون بردار پشتیبان (SVR) با موجک و الگوریتم‌های فرا ابتـکاری گرگ خاکـستری (GWO) و خفاش (BA) در مقیاس زمانـی ماهانه طی دوره­ ی آماری 2020-2010 استفاده شـد. مـعیارهای ضریب همبستگی (R2)، مـجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) ، میانگین مطلق خطا (MAE)، ضریب بهره‌وری نش-ساتکلیف (NSE)، درصد بایاس (PBIAS) برای ارزیابی و مقایسه ­ی عملکرد مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد هر سه مدل هیبریدی، در الگوهای ترکیبی نتایج بهتری نسبت به سایر الگوهای تعیین‌شده دارند. همچنین، با توجه به معیارهای ارزیابی مشخص شد که از بین مدل‌های به‌کاررفته در شبیه­ سازی سطح آب زیرزمینی، مدل رگرسیون بردار پشتیبان-موجک با ضریب تعیین (988/0-975/0R2=)، ریـشه­ ی میانگین مربعات خطا (146/0-112/0RMSE=)، میانـگین قدرمطلق خطا (m093/0-076/0MAE=) ضریب نش ساتکلیف (978/0-963/0NS=) و درصد بایاس (001/0PBIAS=) در مرحله ­ی صحت­ سنجی عملکرد بهتری نسبت به سایر مدل ­ها از خود نشان داده است.

Keywords

• افت سطح آب
• رگرسیون بردار پشتیبان
• دشت سلسله
• استان لرستان