مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Oct 2015)
بررسی سرمی عوامل عفونی منتقل شونده از راه خون در داوطلبین اهدای خون با عوامل خطر کوچک در سازمان انتقال خون استان تهران: یک مطالعه‌ی هم‌گروهی
Abstract
مقدمه: به منظور غربال‌گری و انتخاب اهداكنندگان سالم، چگونگی برخورد با داوطلبین دارای عوامل خطر و این كه كدام‌یك و با چه عامل خطری، از اهدای خون معاف شود، از اهمیت خاصی برخوردار است. روش‌ها: در یك مطالعه‌ی هم‌گروهی در فاصله‌ی سال‌های 1390-1384 نقش عوامل خطر كوچك (Minor) برای انتقال عفونت‌های HBV (Hepatitis B virus)، HCV (Hepatitis C virus) و HIV (Human immunodeficiency virus) در بین اهداكنندگان خون در استان تهران مورد ارزیابی قرار گرفت. مواجهه با عوامل خطر متوسط و بزرگ به عنوان معیار خروج از مطالعه در نظر گرفته شد. داده‌های مربوط به مطالعه، از بانك اطلاعاتی MAK-SYSTEM International Group استخراج گردید. نسبت شانس و میزان بروز در دو گروه بدون مواجهه و دارای مواجهه محاسبه شد. به منظور محاسبه‌ی میزان بروز در اهداكنندگان با اهدای تكراری، تعداد اهداكنندگان Seroconverter بر تعداد كل شخص- سال در معرض خطر تقسیم شد. یافته‌ها: از 19044 نفر داوطلب اهدای خون وارد شده به مطالعه در سال 1384، 10696 نفر در گروه بدون مواجهه (بدون عامل خطر) و 8348 نفر در گروه دارای مواجهه با عامل خطر كوچك تا سال 1390 پی‌گیری شدند. نسبت شانس برای اهداكنندگان دارای مواجهه 7/2 و در زیرگروه‌های حجامت 9/2، دندان‌پزشكی 4/1، آندوسكوپی و بیوپسی 5/1 و تماس خانگی 8/7 به دست آمد. خطر نسبی محاسبه شده برای HBV در گروه دارای مواجهه و زیرگروه عامل خطر حجامت، به ترتیب 9/6 و 9/9 محاسبه شد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که اعمال معافیت در خصوص موارد مواجهه با عوامل خطر كوچك، به خصوص در مورد حجامت، امری ضروری است و هر گونه تغییر سیاست در پذیرش اهداكنندگان در كشورمان، تا زمان كاربرد روش‌های غربال‌گری دقیق‌تری همچون Nucleic acid-based tests (NAT) یا Polymerase chain reaction (PCR) و اعلام نتایج پژوهش‌های بعد از آن، شتاب‌زده خواهد بود.
