پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی (Aug 2022)
آسیب‌شناسی اجتماعی تعلیم و تربیت در مناطق مرزی جنوب شرقی ایران
Abstract
هدف از پژوهش حاضر فهم آسیبهای اجتماعی تعلیم و تربیت در مناطق مرزی جنوب شرقی ایران بود. این پژوهش در پارادایم کیفی انجام گرفته و نوع پژوهش نیز کیفی است. گردآوری دادهها به دو روش مصاحبه عمیق و بررسی اسناد صورت گرفت. افراد موردمطالعه برای بخش مصاحبه به شیوه هدفمند و با رعایت قواعد حداکثر تنوع و رسیدن به نقطه اشباع‌شدگی یا اشباع نظری انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل دادههای حاصله از مصاحبه عمیق، از رویکرد تفسیری-تجریدی و برای تحلیل اسناد موردمطالعه (سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش) از تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. یافتههای پژوهش در بخش مصاحبهها نشان داد که آسیبهای اجتماعی موجود در تعلیم و تربیت مرزی، در چهار حیطه آسیبهای فرهنگی و اجتماعی، آسیبهای آموزشی، تنگناهای اقتصادی و تنگناهای مذهبی قابل‌تشخیص هستند. همچنین مقولههای استخراج شده از متن اسناد نیز تا حدودی با نتایج حاصل از مصاحبهها همخوانی داشتند. پیامدهای ناشی از این آسیبها در دو بعد کوتاهمدت و بلندمدت ظاهر گردیدند که متناسب با ابعاد مذکور راهکارهایی نیز در چهار حیطه اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، مذهبی و آموزش‌وپرورش ارائه شده است.
