Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2023)
URARTU YAZITLARINDAKİ DUA VE BEDDUALARA İŞLEVSEL BİR BAKIŞ
Abstract
ÖZ: Yazının bulunmasından itibaren çeşitli yazıt ve belgelerde dua ve beddua kullanılmıştır. Dua ve beddualar, uygarlıkların ve toplumların değer yargılarını ortaya koyma ve inandıkları yüce varlıktan isteklerini veya istemediğini ifade etme şeklidir. Nitekim MÖ I. bin yılın ilk yarısında merkezi Tuşpa (Van) olmak üzere kurulan Urartu Devleti hakkında bilgiler edinebildiğimiz yazıtlarda da dua ve beddualarla karşılaşmaktayız. Urartu Yazıtları, gerek zaferleri anlatan gerekse yapmış oldukları imar faaliyetlerini göstermesi açısından çeşitlilik göstermektedir. Bu yazıtların bir kısmının Asurca, bir kısmının ise Urartuca olduğu anlaşılmaktadır. Yazıtlarda geçen dua ve bedduaların çeşitli amaçlara hizmet ettiği görülmektedir. Bu çalışmada işlevsel açıdan Urartu Yazıtları’nda geçen dua ve beddualar ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yazıtlarda tespit edilen dua ve beddualar, mevcut düzenin devamlılığını sağlama, kutsala olan saygı, güç ve iktidar sahibi olma, yazıtları ve savaş araç gereçlerini koruma, toplumsal kuralları uygulatma ve propaganda gibi işlevler açısından ayrıntılı ele alınmıştır. ABSTRACT: Since the beginning of written language, prayers and curses have found their place within inscriptions and documents as vehicles through which civilizations and societies convey their value judgments and articulate their desires or aversions toward the supreme beings they revere. This phenomenon is particularly evident in the inscriptions that shed light on the Urartian state, established in the first half of the 1st millennium BC, with its epicenter in Tushpa (Van). The Urartian inscriptions exhibit remarkable diversity, encompassing depictions of victories achieved and construction endeavors undertaken. It is noteworthy that some of these inscriptions are composed in Assyrian, while others are in Urartian. The prayers and curses embedded within these inscriptions serve multifarious purposes, warranting an in-depth examination. This study delves into a comprehensive exploration of the prayers and curses featured in Urartian inscriptions. The prayers and curses identified in the inscriptions were analyzed in detail in terms of functions such as ensuring the preservation of existing societal orders, reverence for the sacred, acquisition of strength and political authority, safeguarding inscriptions and military equipment, and the enforcement of social norms and propagandistic endeavors.
Keywords
