ارزیابی تاثیر استفاده از تالاب‎های مصنوعی در تصفیه فاضلاب خانگی

Abstract

سابقه و هدف: افزایش جمعیت بشری و رشد مصرف آب از یک سو و افزایش تولید فاضلاب از سوی دیگر موجب گسترش تهدید آلودگی محیط‎زیست گردیده است. اهداف مطالعه حاضر راه‎اندازی پایلوت برای بومی‎سازی دانش طراحی تالاب مصنوعی مطابق با وضعیت کمی و کیفی فاضلاب خانگی در ایران (خوابگاه دانشجویی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری) و بررسی امکان جایگزینی سامانه‌های تالابی به‌جای سامانه‌های مرسوم تصفیه فاضلاب خانگی در کشور بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه در محل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با احداث شش تالاب مصنوعی به طول 3 متر، عرض 2 متر و ارتفاع 5/1 متر با استفاده از بتن مسلح انجام شد که یکی از استخرها به دلیل نشت از مدار خارج گردید. داخل استخرها با استفاده از فیلترهای مصنوعی در عمق‎های مختلف (یک متر: d1 و یک متر و سی سانت: d2) و فیلتر گیاهی (نی معمولی: p1 و نی قمیش: p2) پر و کشت شدند. D10 و ضریب یکنواختی (CU) مصالح بستر به ترتیب 2 میلی‌متر و 625/3 از آزمایش دانه‌بندی، و هدایت هیدرولیکی بستر و تخلخل آن نیز به ترتیب 523/2 سانتی‌متر بر ثانیه و 2/39 درصد به دست آمد. SSA مصالح بستر 336/1 مترمربع در هر کیلوگرم (2245 مترمربع در هر مترمکعب مصالح بستر) محاسبه شد. فاضلاب خروجی مخزن سپتیکِ بافلد خوابگاه پس از یک مرحله ته‌نشینی و رقیق‌سازی به‌وسیله پمپ روی بسترها تزریق شد. در اولین بارگذاری، بسترها تا زیر سطح غرقاب شده و زمان ماند سه روز را برای اولین نمونه‌برداری طی نمودند. پارامترهای کیفیت فاضلاب شامل اکسیژن‎خواهی بیوشیمیایی(BOD)، اکسیژن‎خواهی شیمیایی(COD)، ذرات جامد معلق(TSS)، کلیفرم مدفوعی FC و مجموع کلیفرم مدفوعی TC برای بررسی عملکرد تصفیه سامانه مورد پایش قرار گرفتند.یافته‌ها: گرچه فاضلاب تزریقی تا 25% رقیق شده بود، اما عملکرد حذف قابل‌توجه 51 تا 55، 41 تا 79، 74 تا 89، 70 تا 3/95 و 78 تا 95 درصد به ترتیب برای BOD، COD، TSS، FC و TC در تیمارهای مختلف به دست آمد. در بین تیمارها، ضعیف‌ترین عملکرد مربوط به تیمار P1D2 و بهترین عملکرد تصفیه هم در تیمار P2D1 مشاهده شد که نشان‌دهنده غلبه خصوصیات فیزیکی سامانه‌ها در ابتدای دوره راه‌اندازی بر عملکرد تصفیه است. بااین‌حال، عملکرد اولیه تصفیه سامانه، بسیار امیدوارکننده بوده و حذف برخی پارامترها مانند TSS و FC در حد متوسط یک سامانه تصفیه تالابی تمام‌عیار بود. نتیجه‌گیری: این فناوری تصفیه فاضلاب، به کلیه مدیران و متخصصان صنعت فاضلاب کشور توصیه می‌شود، بخصوص در بخش روستایی که دارای زمین ارزان و جمعیت کمتر از 5000 نفر هستند. این شرایط شامل کلیه شهرک‌ها، دانشگاه‌ها، پادگان‌ها و مراکز نظامی نیز می‌گردد.

Keywords

• فیلتر گیاهی
• فیلتر مصنوعی
• سپتیک
• کدورت