Muhandisī-i manābi̒-i ma̒danī (Sep 2021)

کاربرد الگوریتم رتبه‌بندی در تهیه نقشه آنومالی‌های چند عنصری ژئوشیمیایی ورقه 1:100000سه‌چنگی خراسان جنوبی

  • حمید گرانیان

DOI
https://doi.org/10.30479/jmre.2021.12209.1353
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 3
pp. 27 – 47

Abstract

Read online

تلفیق لایه‌های اکتشافی به ویژه ترکیب داده‌های ژئوشیمیایی می‌تواند برای تعیین آنومالی‌های ژئوشیمیایی چند عنصری به کار رود که نشان‌دهنده‌ مناطق دارای پتانسیل کانی‌زایی‌اند. هدف این مقاله معرفی الگوریتم‌های رتبه‌بندی به عنوان روشی دیگر در کنار روش‌های آماری، داده‌کاوی و تصمیم‌گیری چند معیاره برای تلفیق داده‌های اکتشافی است. برای این منظور از 362 نمونه‌ رسوبات آبراهه‌ای در ورقه سه‌چنگی در استان خراسان جنوبی استفاده شده که هر نمونه نیز برای 23 عنصر آنالیز شده است. پیاده کردن شش الگوریتم رتبه‌بندی CA، MA، VSA، PA، LA و CAA بر روی مجموعه داده‌ها نشان می‌دهد که محدوده‌های مناطق مستعد کانی‌زایی به دست آمده همپوشانی و موقعیت‌های تقریبا مشابه دارند. این محدوده‌ها بر روی واحدهای توف، آندزیتی، ریولیتی و رسوبات کواترنری قرار گرفته‌اند. مقایسه‌های کمی (روش جایگشت و تحلیل مولفه‌های اصلی مقاوم) و کیفی (مقایسه با نقشه‌ی زمین‌شناسی و اندیس‌های معدنی) نشان‌دهنده‌ برتری نسبی الگوریتم‌های CA و PA است. ترکیب شش نقشه به روش میانگین‌گیری وزن‌دار دو ناحیه یکی محدوده‌ای با پتانسیل بالاتر با مساحت حدود 24 کیلومتر مربع و دیگری محدوده‌ای با پتانسیل پایین‌تر با مساحت حدود 311 کیلومتر مربع را برای فاز اکتشافی بعدی در منطقه مطالعاتی پیشنهاد کرده است.

Keywords