Sakarya Tıp Dergisi (Jun 2023)

Serebral İskemi/Reperfüzyon Hasarında Hesperidinin Nöroprotektif Etkisi

  • Halit Çeliközlü,
  • Sibel Köktürk,
  • Said Altıkat,
  • Filiz Özyiğit,
  • Saadet Çeliközlü

DOI
https://doi.org/10.31832/smj.1182213
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 2
pp. 265 – 276

Abstract

Read online

Amaç: Bu çalışmanın amacı, sıçanlarda serebral iskemi/reperfüzyon hasarına karşı hesperidinin farklı dozlarının koruyucu etkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada kontrol, sham, iskemi/reperfüzyon (İ/R), hesperidin 50 (Hes 50) ve hesperidin 100 (Hes 100) olmak üzere 5 grup hazırlandı. İskemi oluşturmak için Pulsinelli ve Brierly'nin dört damar oklüzyon modeli kullanıldı. 30 dakika iskemi ve 30 dakika reperfüzyon uygulandı. Hesperidin, iskemiden 30 dakika önce intraperitonal olarak enjekte edildi. Histopatolojik çalışma için beyin dokusuna Golgi Cox ve Caspase 3 boyaması uygulandı. Ayrıca beyin dokusunda SOD, CAT, MDA ve total protein seviyeleri belirlendi ve TNF-α mRNA ekspresyon seviyeleri RT-qPCR tekniği ile ölçüldü. Bulgular: İ/R grubunda kontrol grubuna göre CAT ve SOD değerlerinde azalma, MDA değerinde artış, toplam protein değerinde hafif artış saptandı. Hes 50 ve Hes 100 gruplarında, İ/R grubu ile kıyaslandığında CAT, SOD değerleri arttı, MDA ve toplam protein değerleri önemli ölçüde azaldı. I/R grubunda kontrol grubuna kıyasla önemli bir CA1 nöron kaybı gözlendi. Hes 50 grubunda I/R grubuna göre hipokampustaki nöron hasarının azaldığı ve nöron sayısının istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttığı bulundu. Beyin dokusundaki TNF-α mRNA ekspresyon değerleri, I/R grubunda kontrol ve sham gruplarına göre anlamlı derecede yüksekti. Hes 50 grubunda I/R grubuna kıyasla mRNA ekspresyon miktarında önemli bir azalma gözlendi. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçlarına göre, antioksidan potansiyeli olan hesperidin, serebral iskemi/reperfüzyonunun neden olduğu oksidatif stres hasarına karşı nöroprotektif ve antiinflamatuar etkiler göstermiştir. Düşük doz hesperidin (Hes 50) grubunda antiinflamatuar ve nöroprotektif etkiler öne çıkarken, hem Hes 50 hem de Hes 100 gruplarında antioksidan etkinin daha baskın olduğu tespit edilmiştir.

Keywords