Turkish History Education Journal (May 2019)

UKRAYNA ORTAOKUL ve LİSE TARİH DERS KİTAPLARINDA TÜRKLER

  • Hacı Murat ARABACI

DOI
https://doi.org/10.17497/tuhed.529696
Journal volume & issue
Vol. 8, no. 1
pp. 27 – 59

Abstract

Read online

Ukrayna okullarında tarih dersi 5-11. sınıflar arasında verilmektedir. Bu dersler Ukrayna tarihi ve dünya tarihi şeklinde iki ayrı ders olarak okutulmaktadır. Bu makalede ders kitaplarında Türkler hakkında bilgiler ve öğrenciler üzerine oluşması muhtemel Türk imajı ortaya konulmuştur. Çalışmada tüm sınıflara ait her iki tarih dersinin hali hazırda güncel olan kitapları incelenmiş olup, kitapların bir kısmı bizzat ilgili ülkeden temin edilmiş, bir kısmına ise eğitim bakanlığının resmi internet sitesinden ulaşılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle incelenmiş, örneklemler doğrudan sunulmuştur. Müfredat aynı olmasına rağmen, yazarlar arasında zaman zaman farklı yaklaşımların olduğu tespit edildiğinden, aynı sınıfın farklı yazarlara ait mevcut ders kitaplarına ulaşılmıştır. Kitaplarda Türklerle ilgili hem yazılı hem de resim harita şeklinde bir hayli görsel bilgi mevcuttur. Bu görsellerin de büyük bir kısmının (esir alınan küçük çocuk, eli kanlı Osmanlı padişahı gibi) olumsuz bir imaj oluşturmaya yönelik olarak seçilmiş olduğu görülmektedir. Osmanlı tarihinin daha ayrıntılı anlatıldığı ders kitaplarında bazı konuların nispeten tarafsız bir yaklaşımla yazıldığı görülmekle birlikte genel itibarıyla Türk tarihi ile ilgili olumsuz ve ön yargılı olarak baktıklarını söylemek mümkündür.

Keywords