Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ. (Nov 2016)

مکان‌یابی محل دفن پسماندهای روستایی با استفاده از مدل AHP و نرمافزار GIS(مطالعه موردی: شهرستان ماهنشان)

  • محمد جعفری,
  • علی جعفری

DOI
https://doi.org/10.22038/jreh.2016.8080
Journal volume & issue
Vol. 2, no. 3
pp. 245 – 254

Abstract

Read online

زمینه و هدف: یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد، تعیین‌ مکان مناسب جهت دفن پسماندهای روستایی است. حفظ محیط زیست روستاها از جمله ضرورت‌های توسعه روستایی محسوب می‌شود. عدم مدیریت در دفع بهداشتی پسماند، نشانه‌ای از فقدان برنامه‌ریزی و عدم توجه به مسائل مختلف زیست محیطی است. مطالعه حاضرباهدف تعیین مکان‌های مناسب دفن پسماند روستایی در شهرستان ماهنشان انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه به منظور ارزیابی مکان مناسب جهت دفن پسماندهای روستایی در شهرستان ماهنشان از 8 پارامتر مهم و تأثیرگذار در مکان‌یابی دفن پسماند از قبیل، شیب، طبقات ارتفاعی، فاصله از نقاط روستایی، فاصله از آبراهه‌ها، فاصله از راه‌ها، فاصله از گسل‌ها، فاصله از مناطق حفاظت شده و فاصله از معادن استفاده شد. پارامترهای شناسایی شده با بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تأثیر آن هاست، با نرم‌افزار Expert Choise محاسبه شد. یافته‌ها: با تلفیق لایه‌های وزنی به‌دست آمده در محیط Arc GIS، نقشه نهایی مکان‌یابی بهینه دفن پسماندهای روستایی در محدوده مطالعاتی در 5 کلاس (کاملاً نامناسب، نامناسب، متوسط، مناسب و کاملاً مناسب) طبقه‌بندی شد. نتیجه‌گیری: پهنه‌های مناسب و کاملاً مناسب به ترتیب با 643/9 و 374/5 کیلومتر مربع به ترتیب بالاترین ارجحیت را برای دفن پسماند دارا بوده و در مجموع با داشتن 36/9 درصد مساحت کل محدوده شهرستان در اولویت طرح‌های دفن پسماند قرار می‌گیرند.

Keywords