امنیت ملی (May 2021)
آمایش دفاعی- امنیتی شهرها با بهره‌گیری از تحلیل فضایی آسیب‌پذیری کالبدی و نظامی(مطالعه موردی: شهر زاهدان)
Abstract
برنامه‌ریزی آمایش سرزمین دارای دو بعد توسعه‌ای و دفاعی- امنیتی بوده که نظربه اهمیت فراوان بعد دفاعی-امنیتی در امنیت ملی کشورها، بایستی طرح‌های کلان توسعۀ سرزمینی توجه ویژه‌ای به آن نماید. از مهم‌ترین راهبردهای این بعد در طرح‌های آمایش سرزمین می‌توان به ملاحظات و ضوابط پدافند غیرعامل اشاره کرد که درراستای کاهش آسیب‌پذیری کالبدی- نظامی شهرها نقش‌آفرینی می‌کند. ازاین‌رو، هدف این پژوهش آمایش دفاعی- امنیتی شهر زاهدان با بهره‌گیری از تحلیل فضایی آسیب‌پذیری کالبدی- نظامی بوده و این امر با تلفیق مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره و سامانة اطلاعات جغرافیایی (GIS) صورت می‌پذیرد. روش‌شناسی این پژوهش از گونة توصیفی- تحلیلی بوده و از تکنیک AHP در نرم افزار Expert Choice جهت وزن‌دهی به معیارهای آسیب‌پذیری پژوهش استفاده شده است. همچنین، برای پهنه‌بندی آسیب‌پذیری شهر زاهدان از تکنیک فازی (Fuzzy) در نرم‌افزار ArcGIS 10.5 و با به‌کارگیری 13 معیار بهره برده شده است. نتایج تحلیل‌های فضایی به‌دست‌آمده از نقشه‌ها، ازیک‌سو نشانگر بیشترین میزان آسیب‌پذیری در مناطق مرکزی و کمترین میزان آن در محدودة شمالی شهر است. ازدیگرسو، با توجه به معیارهای پژوهش میزان آسیب‌پذیری محدودة غربی شهر نسبت به محدودة شرقی پایین‌تر است.
