شناسایی مناطق امیدبخش کانی‌زایی طلای زایلیک شمال غرب ایران با روش برهم‌نهی فازی اطلاعات

Abstract

هدف از این پژوهش، استفاده هم‌زمان از عیار طلای به ‌دست‌ آمده از مدل‌سازی‌های ژئوشیمیایی و پارامتر‌های زمین‌شناسی، جهت شناسایی مناطق امیدبخش کانی‌زایی طلای اپی‌ترمال منطقه زایلیک در شمال‌غرب ایران است. شواهد زمین‌شناسی مورد استفاده در این منطقه، سنگ‌شناسی و دگرسانی‌های آرژیلیکی، پروپیلیتیکی، سیلیسی و اکسید آهن بوده و در مدل‌سازی‌های ژئوشیمیایی نیز از دو روش هوش مصنوعی 1) شبکه عصبی مصنوعی و 2) تلفیق آن با الگوریتم کرم شب‌تاب استفاده شد. شواهد زمین‌شناسی پس از کمّی شدن، به همراه مقادیر تخمین زده شده طلا در روش‌های هوش مصنوعی، برای وزن‌دهی به سیستم سلسله‌ مراتبی در نرم‌افزار Expert Choise وارد شدند. در این نرم‌افزار وزن‌دهی و تعیین درجه اهمیت نسبی پارامترهای زمین‌شناسی پس از مشورت با متخصصان زمین‌شناسی و اکتشاف صورت پذیرفته و روش‌های هوش مصنوعی نیز با استفاده از معیارهای کمّی مانند ضریب تعیین و تابع جذر میانگین مربعات خطا با یکدیگر مقایسه شدند که روش تلفیقی شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتم کرم شب‌تاب، با توجه ‌به بیشتر بودن ضریب تعیین (R2=0.643) و کمتر بودن تابع خطا (RMSE=0.754)، نتایج بهتری را نشان داد، بنابراین از درجه اهمیت بیشتر، جهت تشخیص مناطق امید‌بخش کانی‌زایی برخوردار شد. در نهایت تمامی پارامترهای یاد شده در نرم‌افزار Arc GIS به وسیله روش برهم‌نهی فازی با یکدیگر تلفیق شده و مناطق بهینه اکتشافی در شمال و شمال‌شرق منطقه ثبت و ادامه اکتشاف ریشه کانی‌زایی طلا با توجه ‌به مدل معرفی شده در مناطق همجوار میسر شد.

Keywords

• شبکه عصبی مصنوعی
• الگوریتم کرم شب‌تاب
• سلسله‌مراتبی
• برهم‌نهی فازی
• طلای زایلیک