İstem (Dec 2008)
EMEVÎ İKTİDARININ SİYASÎ İCRAATLARI KARŞISINDA ULEMÂNIN TAVRI
Abstract
Emevî iktidarının önemli tartışmaları beraberinde getiren siyasî uygulamaları, dönemin ulemâsı tarafından da eleştirilmiştir. Siyasal otoritenin âlimlerin tepkisine neden olan uygulamalarının başında ise Hucr b. Adî ve Kerbelâ isyanına yönelik tutumu, veliahtlık sistemini ikâme etmesi, Ehl-i Beyt ve Mevâlî’ye ilişkin siyaseti gelmektedir. Bu makalede, Emevî idaresinin mezkûr konulardaki politikaları karşısında Aişe Bint Ebî Bekr, Abdullah b. Abbâs, Abdullah b. Ömer, Şa’bî ve Hasan-ı Basrî gibi âlimlerin tavrı, ilgili tavrın sebep ve şekli üzerinde durulmaktadır. Konu bağlamında ulemânın, iktidarın söz konusu alanlardaki icraatlarını dinî açıdan değerlendirdiği, dine aykırı icraatlara muhalefet ettiği, yapılan muhalefetin de konjonktürel şartlara bağlı olarak sözlü ya da yönetim karşıtı isyanlara fiilî destek verme tarzında gerçekleştiği tespiti yapılmaktadır