نامه انجمن حشره‌شناسی ایران (Aug 2018)

عملکرد زیستی شته جالیز Aphis gossypii (Hemiptera: Aphididae) روی شش گیاه میزبان مختلف در شرایط میکروکازم

  • خدیجه مداحی,
  • احد صحراگرد,
  • رضا حسینی,
  • ولی الله بنی عامری

DOI
https://doi.org/10.22117/jesi.2018.121466.1216
Journal volume & issue
Vol. 38, no. 2
pp. 151 – 172

Abstract

Read online

شته جالیز، Aphis gossypii Glover، به عنوان مهم­ترین آفت چندین­خوار طیف وسیعی از گیاهان اقتصادی مهم در مزارع و گلخانه­ها محسوب می­شود. در این تحقیق، دموگرافی شته جالیز روی شش گیاه میزبان مختلف، از جمله خیار (Cucumis sativus L. var. Beith Alpha)، گوجه­فرنگی (Solanum lycopersicum var. Falat111)، بادمجان (Solanum melongena var. Yummy)، بامیه (Abelmoschus esculentus var. Clemson Spineless)، کدو (Cucurbita pepo var. Hybrid Rajai) و فلفل (Capsicum annuum var. Bertene) با استفاده از جدول زندگی سن-مرحله رشدی، دو جنسی در شرایط میکروکازم (23±2 درجة سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) بررسی شد. نتایج، اثر گیاهان میزبان مختلف را بر طول دوره رشدی، باروری و پارامترهای جدول زندگی A. gossypii نشان داد. کمترین طول دوره پورگی (177/0± 57/4 روز)، بیشترین طول عمر بلوغ (184/0± 87/21 روز)، بیشترین باروری (85/0± 6/73 نتاج/ماده)، بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) (006/0± 369/0 بر روز) و کمترین میانگین طول یک نسل (T) (202/0± 646/11 روز) شته مذکور روی کدو به دست آمد. علاوه بر این، نتایج پیش­بینی جمعیت نشان داد که رشد جمعیت شته جالیز روی کدو، بیشتر از سایر گیاهان میزبان بود. این یافته­ها نشان داد که از بین میزبان­های مورد بررسی، کدو به عنوان مناسب­ترین گیاه میزبان برای شته جالیز است.

Keywords