History Studies (Feb 2023)

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NDA KAYNAK VE BELGELERLE “PAŞA TEŞKİLATI”

  • Ertuğrul Şeref Hücüptan

Journal volume & issue
Vol. 15, no. 1
pp. 177 – 204

Abstract

Read online

Birinci Dünya Savaşı’nda Başkumandan Vekili Enver Paşa’nın talebi üzerine, Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun, Osmanlı ordusunu takviye etmek için gönderdikleri ve bazı kaynaklarda “Paşa Teşkilatı” olarak ifade edilen birliklerle ilgili, mevcut olan bilgiler oldukça yetersizdir. Var olan bilgiler parça parça ve sınırlı olup, bir kısmında da bazı farklılıklar görülmektedir. Ayrıca bu konuda özel olarak yapılmış bir çalışma da bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu makalenin amacı, Paşa Teşkilatı’nın ve bu ifadeden türetilen “Paşa Kolu”, “Paşa I”, “Paşa II” gibi isimlendirmelerin tam olarak neyi ifade ettiğini tespit etmektir. Bu çerçevede yapılan çalışmada, bu isimlerin ne anlama geldiği, teşkillerin hangi ülkelere ait hangi birlikleri kapsadığı, ne zaman oluşturulduğu, nerede kullanıldığı ve bu teşkillerin komuta bağlantılarının nasıl olduğu sorularına cevap aranmıştır. Yapılan araştırma neticesinde, bu soruların cevaplarına ilave olarak; Paşa Teşkilatı’nın Alman Asya Kolu ile bağlantısı, hangi dönemde Osmanlı topraklarına sevk edildiği, ne zaman, nasıl ve hangi şartlar altında cepheye gönderildiği ve Osmanlı ordusunun bu teşkilata katkılarının neler olduğu konularında birtakım sonuçlara ulaşılmıştır.

Keywords