ارتباط متابولیت های خونی با وقوع اسیوز با استفاده از خوراک پلت جو و گندم در گاو شیری

Abstract

سابقه و هدف: مشخص شده است که در زمان بروز اسیدوز با انتقال برخی متابولیت‌ها از شکمبه به خون، متابولیسم عمومی تغییر می-کند. اما چگونگی تغییر در سطح متابولیت‌های خونی و ارتباط آن با عملکرد دام روشن نیست. این مطالعه به منظور شناسایی مارکرهای با اندازه‌گیری آسان برای بروز اسیدوز، به بررسی ارتباط بین سطح متابولیت‌های خونی با میزان بروز اسیدوز و پی‌ایندهای آن پرداخته است. روش‌ها و مواد: تعداد 9 رأس گاو هلشتاین اواسط شیر‌دهی (دارای وزن بدن 6/55 ± 650 کیلوگرم) با میانگین روزهای شیر‌دهی 13 ± 102 روز و میانگین تولید شیر روزانه 26/6 ± 7/53 کیلوگرم، به صورت تصادفی در سه مربع لاتین 3 × 3 قرار گرفتند. گاوها در طول سه دوره 21 روزه یکی از سه جیره‌ای را دریافت می‌کردند که از نظر درجه القای اسیدوز متفاوت بودند. درجات مختلف القای اسیدوز به‌وسیله افزایش سهم مخلوط برابر دانه‌های جو و گندم پلت شده بدست می‌آمد که از 7/11، تا 3/23 و 0/35 درصد ماده خشک جیره جایگزین دانه ذرت می‌شدند. هر دوره از 14 روز عادت‌پذیری و 7 روز نمونه‌گیری تشکیل می‌شد. مقادیر pH و پروفایل اسیدهای چرب فرار شکمبه، مصرف خوراک، شاخص انتخاب، فعالیت جویدن، تولید شیر و کارای آن و طیف گسترده‌ای از متابولیت‌های خونی (در دو زمان قبل و 4 ساعت بعد از تغذیه وعده صبح) مورد اندازه‌گیری قرار گرفتند. درنهایت ضرایب همبستگی (27=n) معنی‌دار بین متابولیت‌های خونی و سایر متغیرهای ذکر شده مورد گزارش و بحث قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این آزمایش حاکی از آن بود که سطح سرم آمیلوئید A خون در 4 ساعت بعد از تغذیه وعده صبح ارتباط معنی‌داری با pH شکمبه (45/0-=r) و غلظت کل اسیدهای چرب فرار (51/0=r) دارد. همچنین سطح آسپارتات آمینو ترانسفراز خون در قبل از تغذیه وعده صبح ارتباط معنی‌داری با مقادیر نسبی اسیدهای چرب فرار شکمبه داشت. این متابولیت همچنین همراه با آلکالین فسفاتاز در خون در 4 ساعت بعد از تغذیه ارتباط معنی‌داری با اکثر شاخص‌های فعالیت جویدن (57/0≥r≥38/0) و شاخص‌های مربوط به تولید چربی شیر (44/0-≥r≥61/0-) و کارایی خوراک (43/0=r) داشتند. در عوض سطح کلسترول در 4 ساعت بعد از تغذیه ارتباط معنی‌داری با اکثر شاخص‌های مصرف خوراک و تولید شیر و درصد پروتئین شیر داشت (77/0≥r≥57/0). همچنین سطح گلوکز خون در 4 ساعت بعد از تغذیه ارتباط با مصرف خوراک در زمان‌های اولیه روز داشت (55/0-=r). بعلاوه سطح آنتی‌اکسیدانت خون در قبل از تغذیه وعده صبح نیز با درصد پروتئین (55/0-=r)، تولید شیر (57/0=r) و کارایی خوراک (44/0=r) ارتباط داشت. اما روند مشخصی از ارتباط بین متابولیت‌های خونی با شاخص انتخاب مشخص نشد. نتیجه‌گیری کلی: متابولیت‌های خونی ارتباط قابل توجهی با شاخص‌ها مربوط به بروز اسیدوز شکمبه‌ای داشتند و سطح آنزیم‌های کبدی آلکالین فسفاتاز و آسپارتات آمینو ترانسفراز می‌تواند در پیش‌بینی بروز اسیدوز و رخدادهای متعاقب کمک کننده باشد.

Keywords

• پیش‌بینی اسیدوز
• متابولیت‌های خونی
• گاو شیری