تحلیل مکانی مناطق مناسب تغذیه مدیریت ‌شده آبخوان با استفاده از روش هم‌پوشانی لایه‌های اطلاعاتی: مطالعه موردی آبخوان محدوده مطالعاتی هشتگرد

Abstract

با وجود افزایش روزافزون جمعیت و به‌دنبال آن، افزایش بهره‌برداری از منابع آبی در کنار پدیده‌هایی نظیر تغییر اقلیم، لازم است اقدامات مدیریتی مناسبی برای مواجهه با چالش‌‌های آبی اتخاذ شود. تغذیه مدیریت‌شده آبخوان می‌تواند به‌عنوان یک راه‌کار برای جبران بخشی از کاهش ذخایر آب زیرزمینی آبخوان به‌کار گرفته شود. اولین گام در تغذیه مدیریت‌شده آبخوان، انتخاب مناطق مناسب برای اجرا کردن آن است. در این مطالعه، با استفاده از روش هم‌پوشانی لایه‌های اطلاعاتی در محیط GIS، مناطق پخش سیلاب به‌عنوان یکی از روش‌های تغذیه مدیریت‌شده آبخوان در محدوده مطالعاتی هشتگرد به‌عنوان منطقه موردمطالعه بررسی شد. لایه‌های اطلاعاتی منتخب، لایه‌های تراکم زهکشی، فاصله از چاه، شیب، بافت خاک، کاربری اراضی، تراکم خطواره، عمق سطح آبخوان، زمین‌شناسی، ژئومورفولوژی، ارتفاع رواناب، هدایت الکتریکی و قابلیت انتقال آبخوان است. برای وزن‌دهی لایه‌های اطلاعاتی، تحلیل حساسیت انجام گرفت. هم‌چنین روش وزن‌دهی مورداستفاده با شرایطی که وزن لایه‌ها برابر باشند مقایسه شد. طبق نتایج به‌دست‌آمده در وزن‌دهی با روش مورداستفاده، به‌ترتیب یک و 13 درصد مناطق در کلاس‌های بسیار مناسب و مناسب، 43 درصد در کلاس متوسط و 41 و 2 درصد مناطق در کلاس نامناسب و بسیار نامناسب برای تغذیه مدیریت‌شده آبخوان قرار گرفتند. بخش شمال، شمال‌شرقی و بخش کوچکی از جنوب‌غربی آبخوان به‌عنوان بهترین مناطق جهت پیاده‌سازی طرح تغذیه مدیریت‌شده آبخوان تعیین شدند.

Keywords

• آبخوان هشتگرد
• تغذیه مدیریت‌شده آبخوان
• مناطق مناسب
• هم‌پوشانی لایه‌های اطلاعاتی