Kwartalnik Filmowy (Jun 2017)
Od robotnicy do gwiazdy flamenco. Metamorfozy Carmen w kinie hiszpańskim
Abstract
Analiza pięciu hiszpańskich adaptacji Carmen Prospera Mériméego ukazuje, w jaki sposób filmy te – zrealizowane w różnych okresach – odzwierciedlają przemiany obyczajowe i polityczne, dominujące ideologie oraz zmieniające się mody i fantazmaty. Filmowa Carmen ma w Hiszpanii wiele twarzy. Uważana za ikonę españolady, jest też niepokorną Cyganką udającą Baskijkę, buntowniczką pragnącą wolności nade wszystko, kolejnym wcieleniem kobiety fatalnej, ale i nawróconą grzesznicą ‒ pobożną i zakochaną w żołnierzu, a nie we własnej niezależności. Interesujące są również ekranowe nawiązania do postaci Carmen, często ubrane w ironiczny cudzysłów i pojawiające się na marginesie zupełnie – wydawałoby się – innych historii.
Keywords